Türkçe Ses Bilgisinde “Ünsüz Benzeşmesi Olayı”Nın Öğretimi Üzerine
| dc.contributor.author | Kerimoğlu, Caner | |
| dc.contributor.author | Karademir, Fevzi | |
| dc.date.accessioned | 2020-04-30T14:42:13Z | |
| dc.date.available | 2020-04-30T14:42:13Z | |
| dc.date.issued | 2017 | |
| dc.department | DÜ, Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi Bölümü | en_US |
| dc.description.abstract | Geleneksel Türkçe dil bilgisi öğretimi, ses bilgisi, biçim bilgisi, sözcük bilgisi (sözcük türleri) ve söz dizimi olmak üzere başlıca dört bölümde gerçekleştirilmektedir. Ses bilgisi bölümünün önemli konularından biri de ses olaylarıdır. Ses olayları, ünsüzlerle ilgili ses olayları ve ünlülerle ilgili ses olayları olmak üzere iki başlıkta değerlendirilir. Ünsüzlerle ilgili ses olaylarından biri de ünsüz benzeşmesidir. Ünsüz benzeşmesinin öğretimi, ilk ve orta öğretimde Türkçenin seçimlik alomorfları üzerinden yapılmaktadır. Bu yaklaşıma göre; Türkçede "ç, f, h, k, p, s, ş, t (Fıstıkçı Şahap)" ünsüzlerinden biri ile biten bir sözcükten sonra "b, c, d, g" ünsüzlerinden biriyle başlayan bir ek getirildiğinde bu ünsüzler sert karşılıkları olan "p, ç, t, k" ünsüzlerine dönüşür. Bu olaya ünsüz benzeşmesi denir. Söz konusu yaklaşıma yaygın olarak akademik dil bilgisi eserlerinde/öğretiminde de rastlanır. Türkçenin eklerini aslen ötümlü sayan bu yaklaşım, eş zamanlı dil bilgisi öğretimi açısından sorunludur. Zira bu yaklaşıma göre, söz konusu ekler, kelimelere önce ötümlü biçimleri ile gelmekte, daha sonra bu ötümlü biçimler geldikleri kelimelerin son sesine benzeyerek ötümsüzleşmektedir. Başka bir ifadeyle, sözcüğün sonundaki sert ünsüz, ekin ötümsüzleştirmekte, böylece yakın, ilerleyici bir ünsüz benzeşmesi olayı gerçekleşmektedir. Böyle dolaylı bir işlemi, dilin/dil kullanıcısının az çabayı yeğleyen tabiatı ile telif etmek kolay görünmemektedir. incelik/artlık-önlük; benzeşmesi olayı olarak sunulması gerekecektir. Oysa ses uyumu ile ses benzeşmesi nüanslı kavramlardır. Ses uyumları birer olgu iken ses benzeşmeleri birer olaydır. Her ses benzeşmesini aynı zamanda bir ses uyumu olarak değerlendirmek mümkündür. Ancak bütün ses uyumlarını ses benzeşmesi olayı olarak değerlendirmek bizce doğru bir yaklaşım değildir. düzlük-yuvarlaklık/dudak uyumları) ses Türkçenin eklerini aslen ötümlü sayan yaklaşımı art zamanlı bilgilere göre izah etmek de kolay değildir. Zira kaynaklar, mevcut eklerdeki çok şekilliliğin Türkçenin son devirlerinde ortaya çıktığını, ünsüz benzeşmesine/sertleşmesine örnek olarak gösterilen c'li eklerin son dönemlere kadar uzun müddet sadece ç'li olarak kullanıldığını bildirmektedir. Çalışmada, akademik kaynaklar ile Milli Eğitim kaynaklarında konunun ne şekilde ele alındığı tanıklandıktan sonra öğretimine ilişkin öneride bulunulmuştur | en_US |
| dc.description.abstract | Traditional Turkish Language grammar teaching is carried out under four chapters; namely, phonetics, morphology, lexicology (word class), and syntax. One of the most important subjects of the chapter called phonetics is sound changes. Sound changes are assessed under two headers which are sound changes related to consonants and sound changes related to vowels. One of the sound changes related to the consonants is consonant assimilation. Teaching assimilation is carried out through optional allomorphs of Turkish in primary and secondary education. According to this approach, when an affix starting with consonants "b, c, d, g" is attached at the end of a word ending with one of the consonants "ç, f, h, k, p, s, ş, t (Fıstıkçı Şahap)" in Turkish, those consonants are transformed into consonants "p, ç, t, k" which are their strong counterparts. This change is called consonant assimilation. The abovementioned approach is commonly seen in academic grammar works/teaching | en_US |
| dc.identifier.endpage | 490 | en_US |
| dc.identifier.issn | 1308-2140 | |
| dc.identifier.issn | 1308-2140 | |
| dc.identifier.issue | 25 | en_US |
| dc.identifier.startpage | 467 | en_US |
| dc.identifier.uri | https://app.trdizin.gov.tr/makale/TWpjM05URXpNdz09 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12684/2177 | |
| dc.identifier.volume | 12 | en_US |
| dc.indekslendigikaynak | TR-Dizin | en_US |
| dc.language.iso | tr | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.title | Türkçe Ses Bilgisinde “Ünsüz Benzeşmesi Olayı”Nın Öğretimi Üzerine | en_US |
| dc.title.alternative | On Teaching "Consonant Assimilation" In Phonetics In Turkish Language | en_US |
| dc.type | Article | en_US |
Dosyalar
Orijinal paket
1 - 1 / 1
Yükleniyor...
- İsim:
- 2177.pdf
- Boyut:
- 565.48 KB
- Biçim:
- Adobe Portable Document Format
- Açıklama:
- Tam Metin / Full Text
