Dede Korkut Kitabı’ndaki Dumrul’un Delilikten Velîliğe Tekâmül Yolculuğu
| dc.contributor.author | Kaval, Musa | |
| dc.date.accessioned | 2025-03-24T19:49:54Z | |
| dc.date.available | 2025-03-24T19:49:54Z | |
| dc.date.issued | 2025 | |
| dc.department | Düzce Üniversitesi | |
| dc.description.abstract | Türk halk kültür ve inancına dair önemli bulgular taşıyan Deli Dumrul destanında tasavvufî açıdan birçok unsura rastlanmıştır. Temel tasavvufî kavramların temsil edildiği birçok sembol ve ifadenin destan içerisinde, bir sistem dâhilinde sonuca yönelik aktarımlarda yer bulduğu tespit edilmiştir. Nefs-i emmârenin kötü dürtülerini sergileyen Dumrul’un kişiliği ve çevresi üzerinden yapılan anlatının, yalın fakat derinlemesine icra edildiği sonucuna varılmıştır. Bu düşünceyi desteklemek için sûfîlerin benzer fikirleri ihtiyaç duyulan yerlerde sunulmuştur. Bu bakış açısıyla yorumladığımız destan, kuvvet ve cesaretin coşkun birlikteliğinin ifadesi olan “deli” sıfatının, Dumrul’un geçirdiği tecrübeler sonucunda nasıl velîliğe evrildiğini anlamayı kolaylaştırmaktadır. Dede Korkut Kitabı’nın tamamı okunup incelenmiş, destana dair yapılan çalışmalar gözden geçirilerek ileri sürülen tez desteklenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda Deli Dumrul destanı, tasavvuf ilmînin merkezinde yer alan mânevî tekâmülün diğer bilimler ile olan ilişkisinin bir örneği olmuştur. Binlerce yıllık geçmişin izlerini taşıyan mitolojik kökenli destansı hikâyede tasavvufî teorilerin kendini göstermiş olması tasavvufun, insanın ontolojik gerçekliğine dair tezlerini kuvvetlendirmektedir. | |
| dc.description.abstract | The Epic of Deli Dumrul contains important insights into Turkish popular culture and beliefs, and many elements of Sufism have been identified in it. It has been found that many symbols and expressions representing the basic concepts of Sufism have found a place in the epic in systematic, resultoriented transfers. It has been concluded that the narration of the personality and environment of Dumrul, who exhibits the worst instincts of the nafs alammara, is simple but profound. To support this idea, similar ideas of the Sufi elders are presented where necessary. The epic, which we interpret from this perspective, makes it easier to understand how the adjective mad (deli), which is the expression of the enthusiastic unity of strength and courage, evolved into holiness as a result of Dumrul’s experiences. The entire book of Dede Korkut has been read and examined, the studies conducted on the epic have been reviewed, and the thesis presented has been tried to be supported. In this context, the epic of Deli Dumrul was an example of the relationship between spiritual evolution, which is at the center of Sufism, and other sciences. The fact that Sufi theories have manifested themselves in mythological history, which bears the traces of thousands of years of history, strengthens the theses of Sufism on the ontological reality of man. | |
| dc.identifier.doi | 10.61304/did.1576790 | |
| dc.identifier.endpage | 274 | |
| dc.identifier.issn | 1300-8498 | |
| dc.identifier.issn | 2822-2261 | |
| dc.identifier.issue | 1 | |
| dc.identifier.startpage | 235 | |
| dc.identifier.uri | https://doi.org/10.61304/did.1576790 | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12684/19371 | |
| dc.identifier.volume | 61 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Diyanet İşleri Başkanlığı | |
| dc.relation.ispartof | Diyanet İlmi Dergi | |
| dc.relation.publicationcategory | Makale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.snmz | KA_DergiPark_20250324 | |
| dc.subject | Tasavvuf|Dumrul|Deli|Velî|Dede Korkut|Sufism|Dumrul|Mad|Saint|Dede Korkut | |
| dc.title | Dede Korkut Kitabı’ndaki Dumrul’un Delilikten Velîliğe Tekâmül Yolculuğu | |
| dc.title.alternative | Dumrul’s Journey of Evolution from Madness to Sainthood in the Book of Dede Korkut | |
| dc.type | Article |
