İki kutuplu sistemde seçilmiş örnekler ışığında Türk dış politikasında iç faktör dış faktör önceliği tartışması
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Düzce Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışma, iki kutuplu sistemde seçilmiş örnekler ışığında Türk dış politikasında iç faktör dış faktör önceliği tartışması önceliği üzerine odaklanmıştır. Çalışmada öne sürülen temel hipotez, iki kutuplu bir uluslararası sistemde, özellikle SSCB ve ABD'nin egemen olduğu dönemlerde, Türkiye'nin dış politikasının daha çok dış faktörlerden etkilendiği yönündedir. Teorik tartışma olarak iç-dış faktör önceliği tartışması daha geniş bir perspektiften ele alınarak incelenmiştir. Çalışmanın ilk aşamasında, iç-dış faktör önceliği teorik olarak ele alınmış ve uluslararası sistem kavramıyla beraber dış faktörlerin bileşenleri anlatılmıştır. Bu noktada özellikle Türkiye'nin uluslararası konumunu anlamak için uluslararası sistem kavramı önemli bir bağlam sağlamıştır. Bu da SSCB ve ABD gibi egemen güçlerin Türkiye'nin dış politikası üzerindeki etkilerini anlamak için gereklidir. 1960 yılında gerçekleşen 27 Mayıs Darbesi öncesinde ve sonrasında dönemin Türk dış politika dinamiklerini ele almaktadır. 3. bölümde ise bu dönemdeki iç faktörler arasında ekonomik sıkıntılar, siyasi kutuplaşma ve ordu öne çıkmıştır. Uluslararası alanda ise küresel denge ve sistemin yapısındaki değişimler Türk dış politikasında etkili olmuştur. Darbe sonrası iç faktörlerde ekonomik politikalar, siyasi kültürdeki değişimler ve ordunun rolündeki dönüşümler önemlidir. Uluslararası alandaki etkileşimlerin dönemin seyrini nasıl etkilediği de incelenmiştir. 12 Eylül 1980 darbesinin öncesi ve sonrasındaki dönemin Türk dış politika dinamiklerini de ele alınmıştır. Bu dönemde Türkiye'nin dış politikadaki konumu ve ilişkilerindeki değişiklikler, 12 Eylül 1980 darbe etkileri ve genel değerlendirme göz önüne alındığında, dış politikada hem iç hem de dış faktörler etkindir. Türkiye'nin bu dönemlerde dış politika oluşumlarında dış faktörler daha etkinken, iç faktörler dış faktör olan uluslararası sistemin izin verdiği ölçüde etkin olmuştur. Yapılan bu değerlendirme net bir ayrım gözetmemekle birlikte iç ve dış faktörlerin dönemsel yoğunluğuna göre oluşturulmuştur.
This study focuses on the priority of internal factor-external factor priority debate in Turkish foreign policy in the light of selected examples in the bipolar system. The main hypothesis put forward in the study is that in a bipolar international system, especially during the periods when the USSR and the USA were dominant, Turkey's foreign policy was more influenced by external factors. As a theoretical debate, the internal-external factor priority debate is analysed from a broader perspective. In the first stage of the study, internal-external factor primacy is theoretically analysed and the components of external factors together with the concept of international system are explained. At this point, the concept of international system provided an important context for understanding Turkey's international position. This is necessary to understand the influence of dominant powers such as the USSR and the USA on Turkey's foreign policy. Chapter 3 deals with the Turkish foreign policy dynamics of the period before and after the 27 May Coup of 1960. In Chapter 3, economic difficulties, political polarisation and the military stand out among the domestic factors during this period. In the international arena, the global balance and changes in the structure of the system have been effective on Turkish foreign policy. Economic policies, changes in political culture and transformations in the role of the military are important domestic factors after the coup.How the interactions in the international arena affected the course of the period is also analysed. Before and after the 12 September 1980 coup d'état, Turkish foreign policy dynamics of the period are also discussed. Considering the changes in Turkey's foreign policy position and relations in this period, the effects of the coup d'état of 12 September 1980 and the general evaluation, both internal and external factors are effective in foreign policy. While external factors were more influential in Turkey's foreign policy formations in these periods, internal factors were effective to the extent permitted by the international system, which is an external factor. Although this evaluation does not make a clear distinction, it is based on the periodical intensity of internal and external factors.
This study focuses on the priority of internal factor-external factor priority debate in Turkish foreign policy in the light of selected examples in the bipolar system. The main hypothesis put forward in the study is that in a bipolar international system, especially during the periods when the USSR and the USA were dominant, Turkey's foreign policy was more influenced by external factors. As a theoretical debate, the internal-external factor priority debate is analysed from a broader perspective. In the first stage of the study, internal-external factor primacy is theoretically analysed and the components of external factors together with the concept of international system are explained. At this point, the concept of international system provided an important context for understanding Turkey's international position. This is necessary to understand the influence of dominant powers such as the USSR and the USA on Turkey's foreign policy. Chapter 3 deals with the Turkish foreign policy dynamics of the period before and after the 27 May Coup of 1960. In Chapter 3, economic difficulties, political polarisation and the military stand out among the domestic factors during this period. In the international arena, the global balance and changes in the structure of the system have been effective on Turkish foreign policy. Economic policies, changes in political culture and transformations in the role of the military are important domestic factors after the coup.How the interactions in the international arena affected the course of the period is also analysed. Before and after the 12 September 1980 coup d'état, Turkish foreign policy dynamics of the period are also discussed. Considering the changes in Turkey's foreign policy position and relations in this period, the effects of the coup d'état of 12 September 1980 and the general evaluation, both internal and external factors are effective in foreign policy. While external factors were more influential in Turkey's foreign policy formations in these periods, internal factors were effective to the extent permitted by the international system, which is an external factor. Although this evaluation does not make a clear distinction, it is based on the periodical intensity of internal and external factors.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Uluslararası İlişkiler, International Relations
