Aklın Sınırı Hakkında İki Çelişik Söylem ve Çözümü -Fahreddin er-Râzî Özelinde Bir İnceleme-

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.authorÇetin, Zübeyir
dc.date.accessioned2023-07-26T11:49:54Z
dc.date.available2023-07-26T11:49:54Z
dc.date.issued2022
dc.departmentDÜ, İlahiyat Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölümüen_US
dc.description.abstractFahreddin er-Râzî’nin (ö. 606/1210) bazı eserlerinde dile getirdiği naklî/lafzî delillerin zannîliği meselesini temellendirirken zikrettiği öncüllerden en önemlisi “naklî delile muârız olacak aklî bir delilin bulunması ihtimali vardır” şeklindedir. Bu öncül aklî delilin kesinlik verdiği üzerine kuruludur. Şöyle ki naklî bir delilin aklî bir delille teâruz etmesi hâlinde ya ikisinden birisi kabul edilip diğeri reddedilir ya her ikisi de kabul edilir ya da hiçbirisi kabul edilmez. Son iki ihtimal çelişiklerin aynı anda bir arada olması veya aynı anda olumsuzlanması imkânsız olduğundan uygulanamaz. Akıl naklin aslı olduğundan ve aklî delil kesinlik bildirdiğinden naklî delil kabul edilip aklî delil reddedilemez. Öyleyse aklî delil kabul edilir ve naklî delil ret ya da tevil edilir. Sonuç olarak naklî delilin kesinliği ortadan kalkar. Bu söylem günümüzde bazı çağdaş araştırmacılar tarafından kendisine nispet edilen bazı iddialar sebebiyle Râzî özelinde önemli bir probleme sebep olmaktadır. Zira özellikle el-Metâlibü’l-?âliye isimli eserinin mukaddimesindeki ifadeleri delil gösterilerek Râzî’ye “aklın metafizikte kesinliğe ulaşamayacağı” görüşü nispet edilmiştir. Dolayısıyla Râzî görünürde akıl ve aklî delil hakkında iki çelişik hüküm vermektedir. Bu çalışmada yukarıda tasvir edilen problem çözüme kavuşturulmaya çalışılacaktır. Öncelikle Râzî’nin aklın sınırından bahseden ifadeleri bağlamı içinde aktarılacak ardından bu ifadeler tahlil edilecektir. Temel iddiamız Râzî’nin gerçekte akıl hakkında iki çelişik söylemi olmadığı şeklindedir.en_US
dc.identifier.doi10.17335/sakaifd.1166851
dc.identifier.endpage420en_US
dc.identifier.issn2146-9806
dc.identifier.issn1304-6535
dc.identifier.issue46en_US
dc.identifier.startpage395en_US
dc.identifier.trdizinid1148680en_US
dc.identifier.urihttp://doi.org/10.17335/sakaifd.1166851
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/yayin/detay/1148680
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12684/12161
dc.identifier.volume24en_US
dc.identifier.wosWOS:000961932100004en_US
dc.indekslendigikaynakTR-Dizinen_US
dc.institutionauthorÇetin, Zübeyir
dc.language.isotren_US
dc.relation.ispartofSakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisien_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.snmz$2023V1Guncelleme$en_US
dc.subjectKelâmen_US
dc.subjectFahreddin er-Râzîen_US
dc.subjectAklî Delilen_US
dc.subjectKesinliken_US
dc.subjectZannîlik Kal?men_US
dc.subjectFakhr al-D?n er-R?z?en_US
dc.subjectRational Evidenceen_US
dc.subjectCertaintyen_US
dc.subjectUncertaintyen_US
dc.titleAklın Sınırı Hakkında İki Çelişik Söylem ve Çözümü -Fahreddin er-Râzî Özelinde Bir İnceleme-en_US
dc.typeArticleen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
12161.pdf
Boyut:
773.35 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tam Metin / Full Text
İndir

Koleksiyon

TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu
WoS İndeksli Yayınlar Koleksiyonu