Bitkisel kaynaklardan melatonin saflaştırılması ve farmasötik formda değerlendirilmesi

dc.contributor.advisorÇalışkan, Ufuk Koca
dc.contributor.authorTokan, Sümeyye Zarf
dc.date.accessioned2025-10-11T20:35:07Z
dc.date.available2025-10-11T20:35:07Z
dc.date.issued2025
dc.departmentDÜ, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doğal ve Bitkisel Ürünleren_US
dc.description.abstractMelatonin (MEL), son yıllarda dünya çapında giderek artan bilimsel ilgi görmektedir. N-asetil-5-metoksi triptamin (C13H16N2O2) olarak da bilinen MEL, esas olarak omurgalıların epifiz bezi tarafından ve ikincil olarak diğer doku ve organlar tarafından sentezlenebilen doğal bir hormondur. Önceleri sadece hayvansal bir hormon olarak bilinen MEL'in bitkilerde de var olduğu keşfinden sonra bu molekül üzerinde sayısız araştırma yapılmış ve bitkilerde de hayvanlardakine benzer görevler üstlendiği ortaya konulmuştur. Özellikle yenilebilir bitkilerde doğal olarak bulunan biyoaktif bileşiklere yönelik araştırmalar, beslenme ve sağlık açısından oldukça önemli olup daha fazla çalışmaya ihtiyaç duyulmaktadır. Bu kapsamda Gümüşi Ihlamur (Tilia tomentosa Moench), Papatya (Matricaria recutita L.), Melisa (Melissa officinalis L.), Şekerotu (Stevia rebaudiana Bertoni), Adaçayı (Salvia officinalis L.) ve Sarı Kantaron (Hypericum perforatum L.) bitkilerinin kurutulmuş formlarından literatüre göre seçilen çözücülerle MEL ekstraksiyonu yapılmış, ekstrelerdeki MEL miktarları HPLC-UV ile hesaplanmıştır. En yüksek verim gözlemlenen Stevia rebaudiana Bertoni bitkisinde, melatonin saflaştırılıp LC-MS' de karakterizasyonu yapılmıştır. Saflaştırılan MEL'i farmasötik formda değerlendirmek için yumuşak tablet formu seçilmiş, karakterizasyon analizleri yapılmıştır. Özetle, bitki kaynaklı melatonin (fito-melatonin) yumuşak tablet formunda tasarlanarak başarıyla tamamlanmıştır.en_US
dc.description.abstractMelatonin (MEL) has attracted increasing scientific interest worldwide in recent years. MEL, also known as N-acetyl-5-methoxy tryptamine (C13H16N2O2), is a natural hormone that can be synthesized primarily by the pineal gland of vertebrates and secondarily by other tissues and organs. After the discovery that MEL, previously known only as an animal hormone, also exists in plants, numerous studies have been conducted on this molecule and it has been revealed that it has similar functions in plants as in animals. Research on bioactive compounds found naturally in edible plants in particular is very important in terms of nutrition and health and more studies are needed. In this context, MEL extraction was performed with solvents selected according to the literature from dried forms of Linden (Tilia tomentosa Moench), Chamomile (Matricaria recutita L.), Melissa (Melissa officinalis L.), Stevia (Stevia rebaudiana Bertoni), Sage (Salvia officinalis L.) and St. John's Wort (Hypericum perforatum L.) plants, MEL amounts in the extracts were calculated by HPLC-UV. In the Stevia rebaudiana Bertoni) plant with the highest yield, melatonin was purified and characterized by LC-MS. To evaluate the purified MEL in pharmaceutical form, a soft tablet form was selected, and characterization analyses were conducted. In summary vegetable-based from melatonin(phto-melatonin) was designed and successfully completed in gummy formulation.en_US
dc.identifier.endpage88en_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=Xau5rw3KuCgEuy-FuJQtsMNr8MuKGRWLqbMaZh6jir5sI45DaU1-qYY-5cyDfYyk
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12684/20563
dc.identifier.yoktezid959813en_US
dc.institutionauthorTokan, Sümeyye Zarf
dc.language.isotren_US
dc.publisherDüzce Üniversitesien_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.snmzKA_TEZ_20250911
dc.subjectBiyokimyaen_US
dc.subjectBiochemistryen_US
dc.subjectEczacılık ve Farmakolojien_US
dc.titleBitkisel kaynaklardan melatonin saflaştırılması ve farmasötik formda değerlendirilmesien_US
dc.title.alternativePurification of melatonin from herbal sources and evaluation in pharmaceutical formen_US
dc.typeDoctoral Thesisen_US

Dosyalar