Türkçe kişilik işlevselliği düzeyi öz bildirim ölçeğinin geçerlik - güvenirliği ve birinci eksen tanıları ile ilişkisinin incelenmesi

dc.contributor.advisorKonuk, Numan
dc.contributor.authorYaman Özcan, Begüm
dc.date.accessioned2025-10-11T20:35:18Z
dc.date.available2025-10-11T20:35:18Z
dc.date.issued2024
dc.departmentDÜ, Tıp Fakültesi, Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalıen_US
dc.description.abstractKişilik bozukluklarının alternatif modeli, DSM-5'te tanıtılmış ve üçüncü bölüm olan araştırılması gereken alanlar içinde yer almıştır. Kişilik bozukluklarının alternatif modeline göre kişilik bozukluğu tanısına "kişilik işlevselliğinde bozulma" ve "patolojik kişilik özelliklerinin" varlığının bir arada bulunması ile ulaşılmaktadır. Kişilik işlevselliği için bir psikometrik ölçüm aracına ihtiyaç duyulması üzerine Morey tarafından öz değerlendirmeye dayalı "Level of Personality Functioning Scale-Self Report (LPFS-SR) geliştirilmiştir. Bu çalışmada LPFS-SR'nin Türkçe adaptasyonunun geçerlik ve güvenirliği araştırılmıştır. Aynı zamanda eksen I tanıları ile kişilik bozuklukları arasındaki ilişkiler de incelenmiştir. İngilizce versiyonun Türkçeye çevrilmesi için standart ileri-geri yöntem izlenmiştir. Çalışmaya klinik görüşme ile kişilik bozukluğu tanısı alan 207 hasta ve 513 gönüllü olmak üzere toplam 720 kişi dahil edilmiştir. Psikometrik özellikleri incelemek için eş zamanlı geçerlik, artan geçerlik, yapı geçerliliği ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. Sonuçlarımız LPFS- SR'nin Türkçe adaptasyonu olan "Kişilik İşlevselliği Düzeyi Öz Bildirim Ölçeği (KİDÖÖ)"nin geçerli (Cohen D'si = 2.22, duyarlılık = %93.2, özgüllük = %83, AUC = .94) ve güvenilir (Cronbach'ın alfası = .96) olduğuna dair kanıtlar sunmaktadır. Kişilik disfonksiyonu varlığını araştırmada KİDÖÖ'nün toplam puanını kullanmanın en uygun yaklaşım olduğu teyit edilmiştir. Kişilik bozukluklarıyla ilişkili eksen I tanıları incelendiğinde en sık karşılaşılanlar anksiyete bozuklukları ve depresyondur. Bu durum, kişilik bozukluklarının alternatif modeline göre kaygılı olma ve depressivite kavramlarının, kesitsel çalışmalarda anksiyete bozuklukları ve depresyon olarak karşımıza çıkabileceğini düşündürmektedir. Boylamsal çalışmaların bu ayrımı netleştirmeye yardımcı olabileceği vurgulanmıştır.en_US
dc.description.abstractThe DSM-5 introduced the "Alternative Model of Personality Disorders" (AMPD) in its third section under "Emerging Measures and Models." Personality disorders are diagnosed based on the co-occurrence of personality dysfunction and pathological personality traits, according to AMPD. Morey developed the self- assessment-based LPFS-SR in response to the need for a psychometric measurement tool for personality functioning. In this study, the validity and reliability of the Turkish adaptation of LPFS-SR were investigated. The relationships between axis 1 diagnoses and personality disorders were also examined. The English version was translated into Turkish using the standard forward-backward method. The study involved 720 participants in total, 207 of whom were patients who received a diagnosis of personality disorder through a clinical interview and 513 of whom were volunteers. To investigate the psychometric properties, concurrent validity, incremental validity, construct validity, and reliability analyses were carried out. Our results provide evidence that the Turkish adaptation of the LPFS-SR is valid (Cohen's D = 2.22, sensitivity = 93.2%, specificity = 83%, AUC = .94) and reliable (Cronbach's alfa = .96). It has been verified that the most appropriate method for determining whether personality dysfunction is present is to use the LPFS-SR total score. Anxiety disorders and depression are the most frequently encountered axis I disorders associated with personality disorders. This suggests that the concepts of anxiety and depressivity in the alternative model of personality disorders may manifest as anxiety disorders and depression in cross-sectional studies. It was emphasized that longitudinal studies could help to clarify this distinction.en_US
dc.identifier.endpage137en_US
dc.identifier.startpage1en_US
dc.identifier.urihttps://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=E_eEUHQic_C-LvhxNQn1W09dx9d4DNUXrPy2JEb9I9w2H4HDPtxy6FZ7KtgZAcQ2
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12684/20708
dc.identifier.yoktezid916279en_US
dc.institutionauthorYaman Özcan, Begüm
dc.language.isotren_US
dc.publisherDüzce Üniversitesien_US
dc.relation.publicationcategoryTezen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.snmzKA_TEZ_20250911
dc.subjectPsikiyatrien_US
dc.subjectPsychiatryen_US
dc.titleTürkçe kişilik işlevselliği düzeyi öz bildirim ölçeğinin geçerlik - güvenirliği ve birinci eksen tanıları ile ilişkisinin incelenmesien_US
dc.title.alternativeThe validity - reliability of the turkish version of the level of personality functioning scale - self report and examining its relationship with axis 1 diagnosesen_US
dc.typeSpecialist Thesisen_US

Dosyalar