Sîbeveyh ile Ebu’l-Hasan el-Ahfeş Arasında İhtilaflı Olan Meseleler “İbn Hişâm’ın Muğni'l-Lebîb Adlı Eseri Bağlamında”

dc.contributor.authorTekin, Mahmut
dc.date.accessioned2025-03-24T19:48:27Z
dc.date.available2025-03-24T19:48:27Z
dc.date.issued2022
dc.departmentDüzce Üniversitesi
dc.description.abstractİbn Hişâm, uzun bir tahsil hayatı neticesinde elde ettiği bilgi birikimini, kaleme aldığı el-İ?râb ?an ?avâ?idi’l-i?râb adlı risâlesine aktararak İslâmî ilimler alanına önemli bir kaynak kazandırmıştır. Nahiv alanında telif edilen bu eser, içerdiği meseleler ve konuların işleyiş tarzı bakımından ön plana çıkarak birçok âlim tarafından takdirle karşılanmıştır. Müellif, bu risâlesinin tasnif ve metodunu esas alarak Mugni’l-lebîb adında bir eser kaleme almıştır. İbn Hişâm, bu eserinde literatür ile ilgili bazı meseleler hakkında detaylı bilgi aktarmak adına dilciler arasında vaki olan ihtilaflara değinmektedir. Çalışmamızın temel konusunu, Sîbeveyh ve öğrencisi Ebu’l-Hasan el-Ahfeş arasında meydana gelen ihtilaflar teşkil etmektedir. Sîbeveyh ve Ahfeş arasında cereyan eden ihtilaflar ????’nın fiil ya da harf olması, ?’ın isim veya harf olması, ?????’nin zarf veya isim olarak gelmesi, ??? ve ???? sözcüklerinin sonuna zamirin bitişmesi, ?’nın cümlede zâide gelmesi, ??’nın isminin müfred şeklinde gelmesi durumunda amilinin tesbiti ve bazı kelimelerin i?râbı gibi konular çerçevesinde şekillenmektedir. İbn Hişâm, yukarıda geçen meselelerde bazen herhangi bir değerlendirmede bulunmazken kimi zaman da Sîbeveyh ve Ahfeş’e ait görüşleri tercih etmektedir. Ebû ?Alî Kutrub ve Ebû Ömer el-Cermî gibi dilbilimciler ise Sîbeveyh ve Ahfeş arasındaki ihtilafların neredeyse tamamında Ahfeş’e tabi olmuşlardır. Ancak nadiren de olsa Sîbeveyh’in görüşü kimi konularda Ahfeş’in görüşüne tercih edilmektedir.
dc.description.abstractIbn Hisham has brought an important source to the field of Islamic sciences by transferring the knowledge he gained as a result of a long education life to his epistle called al-İ?râb ?an kavâ?idi'l-i?râb. The work, which was copyrighted in the field of syntax, was appreciated by many scholars by coming to the forefront in terms of the issues it contains and the way it handles the subjects. Thus, the author wrote a work called Mughni al-Labib based on the classification and method of this treatise. In this work, Ibn Hisham touches on the conflicts between linguists in order to provide detailed information about some issues related to the literature. The main subject of our study is the conflicts between the related linguists Sibawayh and Abu'l-Hasan al-Ahfesh. Conflicts between Sibawayh and Ahfesh are shaped within the framework of issues such as: ???? is verb and letter, ? is noun and letter, ????? comes as adverb or noun, the words ??? and ???? are used as pronouns, ? comes in the form of zaide in a sentence, ?? whichs is in the form of müfred and the i?râb of some words. While Ibn Hisham sometimes does not make any evaluations on the above-mentioned issues, he sometimes chooses between Sibawayh and Ahfesh. Linguists such as Abu Ali Qutrub and Abu Amr al-Cirmi were subject to Ahfesh in almost all of the conflicts between Sibawayh and Ahfesh. However, although rarely, Sibawayh's view is preferred to Ahfeş's view on some issues.
dc.identifier.doi10.34082/islamiilimler.1213903
dc.identifier.endpage86
dc.identifier.issn1306-7044
dc.identifier.issn3023-7661
dc.identifier.issue2
dc.identifier.startpage69
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.34082/islamiilimler.1213903
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12684/18984
dc.identifier.volume17
dc.language.isotr
dc.publisherÇorum Çağrı Eğitim Vakfı
dc.relation.ispartofİslami İlimler Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanı
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.snmzKA_DergiPark_20250324
dc.subjectArap Dili|Nahiv|Sîbeveyh|Ahfeş|İbn Hişâm|Muğni|İhtilaf.|Arabic Language|Syntax|Sibawayh|Ahfesh|Ibn Hisham|Mughni al-Labib|Dispute.|Arap Dili|Nahiv|Sîbeveyh|Ahfeş|İbn Hişâm|Muğni|İhtilaf.|Arabic Language|Syntax|Sibawayh|Ahfesh|Ibn Hisham|Mughni al-Labib|Dispute.|Arabic Language|Syntax|Sibawayh|Ahfesh|Ibn Hisham|Mughni al-Labib|Dispute.
dc.titleSîbeveyh ile Ebu’l-Hasan el-Ahfeş Arasında İhtilaflı Olan Meseleler “İbn Hişâm’ın Muğni'l-Lebîb Adlı Eseri Bağlamında”
dc.title.alternativeThe Disputes Between Sibawayh and Abu'l-Hasan al-Ahfesh in the Frame of Ibn Hisham's work named Mughni al-Labib 'an Kutubi'l-E'arib
dc.typeArticle

Dosyalar