Dyna-Clue modeli kullanılarak farklı senaryolara göre arazi kullanımı değişiminin modellenmesi
Loading...
Files
Date
2019
Authors
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Düzce Üniversitesi
Access Rights
info:eu-repo/semantics/openAccess
Abstract
Bu tez çalışmasında Türkiye'de önemli bir doğa turizmi alanı olan ve 1989 yılında Doğa Koruma Parkı olarak ilan edilen Uzungöl'de arazi kullanımı ve zamansal değişim dinamikleri belirlenmiştir. İlk olarak, çalışma alanında arazi kullanımı değişimleri 1986 ve 2015 yılları arasında uzaktan algılama verileri kullanılarak sayısallaştırılmış ve haritalanmıştır. Daha sonra, Dyna-CLUE modeliyle 2015'ten 2050'ye kadar gelecekteki arazi kullanım değişimi tahmin edilmiştir. Gelecekteki arazi kullanım değişimlerinin haritalanması iki farklı senaryoya için gerçekleştirilmiştir. Senaryo 1'de, 2004 ve 2015 yılları arasında arazi kullanımındaki değişim hız ve eğilimi aynı şekilde devam etmesi halinde 2050 yılı için arazi kullanım değişimi tahmini yapılmıştır. Senaryo 2'de ise, 2004-2015 yılları arasında arazi kullanımının değişim hızı ve eğilimi aynı şekilde devam ettiğinde ve ayrıca Uzungöl'ün göl kesiminin yakınında bir koruma bölgesi olması durumunda gelecekteki arazi kullanım değişimi tahmin edilmiştir. Dyna-CLUE modeli, çalışma alanı için 5 farklı yönlendirici faktör (eğim, yükseklik, ana yola uzaklık, yerleşim alanlarına uzaklık, göle uzaklık) dikkate alınarak 2004 ve 2015 yılları arasında arazi kullanım değişimi verileriyle oluşturulmuştur. Dyna-CLUE modelini oluşturmak için, arazi kullanımı değişimi ile değişimin yönlendirici faktörleri arasındaki ilişkiyi belirlemek için lojistik regresyon analizi yapılmıştır. Dyna-CLUE modelinin doğrulanması ise, 2015 gerçek arazi kullanım haritası referans alınarak hata matrisi yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Buna göre toplam doğruluk 0.96 olarak elde edilmiştir. 1986 ve 2015 yılları arasında arazi kullanım değişimi değerlendirildiğinde tarımsal alanların çoğunlukla yerleşim alanlarına dönüştüğü görülmektedir. Ayrıca, Uzungöl'de artan turizm nedeniyle, arazi kullanımındaki değişim hızının 2004'ten sonra önemli ölçüde arttığı tespit edilmiştir. Bu nedenle Dyna-CLUE modeli 2004-2015 arasında kurulmuştur. Belirlenen iki farklı senaryoya dayanarak, 2030 ve 2050 yılları için Uzungöl'de gelecekteki arazi kullanım haritaları oluşturulmuştur. Bu tez ile, yasadışı ve kontrolsüz yapılaşma tehdidi altındaki Uzungöl ve yakın çevresi için gelecekteki arazi kullanım değişimine ait projeksiyonlar oluşturulmuştur. Çalışma sonuçlarının Uzungöl'de arazi kullanım planlamasında karar vericiler için karar destek verisi olarak kullanılması önerilmektedir.
In this thesis, both land-use and its temporal-change dynamics in Uzungöl, where is an important nature tourism area in Turkey and declared as a Nature Conservation Park in 1989, were determined. In first, land use changes from the past to the present were digitized and mapped between 1986 and 2015 by using remote sensing data. Then, future land-use changes from 2015 to 2050 were estimated with Dyna-CLUE model. The mapping of future land-use changes was based on two different scenarios. In Scenario 1, future land-use changes were estimated until 2050 when speed and trend in land-use change between 2004 and 2015 continue similarly. In Scenario 2, future land-use changes were estimated until 2050 when the change speed of land-use between 2004 and 2015 continues similarly, and also in case of a protection zone in the close vicinity of Uzungöl. Dyna-CLUE model was established with land-use change data between 2004 and 2015 by considering 5 different driving factors for the study area (slope, elevation, distance to main road, distance to settlements, distance to the lake). For Dyna-CLUE model, logistic regression analysis was used to determine statistical relationship between land use change and the driving factors. Validation of Dyna-CLUE model was made by using confusion matrix method based on 2015 actual land-use map. According to this, total accuracy was obtained as 0.96. When land-use change between 1986 and 2015 was evaluated, it was observed that agricultural areas was mostly transformed to settlements. Also, it was observed that change speed in land-use was significantly increased after 2004 due to increased tourism in Uzungöl. That's why, Dyna-CLUE model was established between 2004 and 2015. Based on determined two different scenarios, future land-use maps in Uzungöl were created for 2030 and 2050. With this thesis, future land-use change projections were created for Uzungöl, where is under threats of illegal and uncontrolled housing. It was also proposed that the results of this study will be used as decision support data for the authority in land use planning in Uzungöl.
In this thesis, both land-use and its temporal-change dynamics in Uzungöl, where is an important nature tourism area in Turkey and declared as a Nature Conservation Park in 1989, were determined. In first, land use changes from the past to the present were digitized and mapped between 1986 and 2015 by using remote sensing data. Then, future land-use changes from 2015 to 2050 were estimated with Dyna-CLUE model. The mapping of future land-use changes was based on two different scenarios. In Scenario 1, future land-use changes were estimated until 2050 when speed and trend in land-use change between 2004 and 2015 continue similarly. In Scenario 2, future land-use changes were estimated until 2050 when the change speed of land-use between 2004 and 2015 continues similarly, and also in case of a protection zone in the close vicinity of Uzungöl. Dyna-CLUE model was established with land-use change data between 2004 and 2015 by considering 5 different driving factors for the study area (slope, elevation, distance to main road, distance to settlements, distance to the lake). For Dyna-CLUE model, logistic regression analysis was used to determine statistical relationship between land use change and the driving factors. Validation of Dyna-CLUE model was made by using confusion matrix method based on 2015 actual land-use map. According to this, total accuracy was obtained as 0.96. When land-use change between 1986 and 2015 was evaluated, it was observed that agricultural areas was mostly transformed to settlements. Also, it was observed that change speed in land-use was significantly increased after 2004 due to increased tourism in Uzungöl. That's why, Dyna-CLUE model was established between 2004 and 2015. Based on determined two different scenarios, future land-use maps in Uzungöl were created for 2030 and 2050. With this thesis, future land-use change projections were created for Uzungöl, where is under threats of illegal and uncontrolled housing. It was also proposed that the results of this study will be used as decision support data for the authority in land use planning in Uzungöl.
Description
YÖK Tez No: 579168
Keywords
Ormancılık ve Orman Mühendisliği, Forestry and Forest Engineering
