Klasik Türk Edebiyatında küme tipleri: Ricalülgayb/Erenler
Küçük Resim Yok
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Düzce Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Yaklaşık altı yüz asırlık bir gelenekten beslenerek varlığını sürdürmüş Klasik Türk şiiri kültürel kaynakları bakımından oldukça zengindir. Bu kaynakların bir kolunu da halk inanç ve inanışları oluşturur. Toplum içinde önemli bir konum kazanmış ricâlülgayb/gayb erenleri, klasik Türk şiirinde tip görünüşleri ile tarihsel, sosyal, kültürel ve dȋnȋ olguları arka planında yansıtarak topluma ait inanç unsurlarını ortaya çıkarır. Bu çalışmada tasavvuf alanının bir parçası olan ricâlülgayb grubunun klasik Türk şiirinde grup tipi görünümlerine yer verilmiştir. Disiplinlerarası bir çalışma ile İbnü'l-Arabȋ'nin son şeklini verdiği ricâlülgayb hiyerarşisindeki tabakaların sözlük ve tasavvufȋ anlamları verildikten sonra kavramların tip görünüşleri, taranan 167 Divan'daki beyitler üzerinden günümüz Türkçesine çevrilerek değerlendirimiş ve gösterilmiştir. Ricâlülgayba dair incelenen 62 kavramdan, 35 tane tipin klasik Türk şiirine yansıdığı tespit edilmiştir. Gerçek hayatta yaşamış, toplumda siyasi, sosyal ve dȋnȋ kimliklere sahip 88 kişinin de ricâlülgayba dair benzetme ögeleri tanık beyitler aracılığı ile açıklanmıştır.
Classical Turkish poetry, which has survived for nearly six hundred centuries, is rich in cultural sources. Folk beliefs and beliefs constitute one of these sources. The rijâlülgayb / ghayb erenleri, who have gained an important position in the society, reveal the belief elements of the society by reflecting the historical, social, cultural and religious phenomena in the background with their typeappearances in classical Turkish poetry. In this study, the group type appearances of the rijâlülgayb group, which is a part of the field of Sufism, in classical Turkish poetry are included. With an interdisciplinary study, after giving the dictionary and Sufi meanings of the layers in the hierarchy of rijāl al-ghayb, which Ibn al-'Arabȋ finalized with an interdisciplinary study, the type appearances of the concepts were evaluated and shown by translating them into contemporary Turkish through the couplets in 167 Divan scanned. Of the 62 concepts of rijāl al-ghayba analyzed, 35 types were found to be reflected in classical Turkish poetry. The metaphorical elements of 88 people who lived in real life and had political, social and religious identities in society were explained through witness couplets.
Classical Turkish poetry, which has survived for nearly six hundred centuries, is rich in cultural sources. Folk beliefs and beliefs constitute one of these sources. The rijâlülgayb / ghayb erenleri, who have gained an important position in the society, reveal the belief elements of the society by reflecting the historical, social, cultural and religious phenomena in the background with their typeappearances in classical Turkish poetry. In this study, the group type appearances of the rijâlülgayb group, which is a part of the field of Sufism, in classical Turkish poetry are included. With an interdisciplinary study, after giving the dictionary and Sufi meanings of the layers in the hierarchy of rijāl al-ghayb, which Ibn al-'Arabȋ finalized with an interdisciplinary study, the type appearances of the concepts were evaluated and shown by translating them into contemporary Turkish through the couplets in 167 Divan scanned. Of the 62 concepts of rijāl al-ghayba analyzed, 35 types were found to be reflected in classical Turkish poetry. The metaphorical elements of 88 people who lived in real life and had political, social and religious identities in society were explained through witness couplets.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
