Hâce Cân Ali Bursevî'nin Bahrü'l-Ensâb adlı Fütüvvetnâmesi (TDK A/332 1-56)
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Düzce Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Sözlükte genç, yiğit ve cömert anlamlarına gelen "fetâ" kelimesinden türeyen fütüvvet; gençlik, kahramanlık ve cömertlik gibi sözcükleri karşılamakla beraber, ıstılahî manada diğergâmlık, ihlâs ve îsâr gibi dinî-tasavvufî kavramları ifade etmektedir. 13. yüzyılda İslâm coğrafyasındaki içtimaî ve iktisadî bozulmaların önüne geçmek amacıyla Abbâsî Halifesi Nâsır Lidînillâh tarafından ayyâr, rind ve ahdas olarak anılan başıbozuk genç zümreler ile çeşitli esnaf taifelerinin bir araya getirilmesi sonucu oluşturulan fütüvvet teşkilâtı, bu tasavvufî kavramların hayat bulduğu bir müessese olma amacı taşımaktadır. Halife Nâsır, teşkil etmiş olduğu bu teşkilâta diğer Müslüman ülkelerin hükümdârlarını da davet etmiş ve I. İzzeddin Keykavus döneminde Anadolu Selçuklu Devleti'nde de fütüvvet teşkilâtının etkileri görülmeye başlanmıştır. Fütüvveti ve fütüvvet teşkilâtını konu alan fütüvvetnâmeler, ilk başlarda Arapça ve Farsça olarak yazılmış, daha sonra Türkçe fütüvvetnâmeler de kaleme alınmaya başlamıştır. Çalışmamızın konusu olan "Hâce Cân Ali Bursevî'nin Bahrü'l-Ensâb Adlı Fütüvvetnâmesi", Türkçe yazılmış olan fütüvvetnâmelerdendir. Bu tez çalışmasında, hakkında oldukça kısıtlı malumat bulunan Bursevî'nin Türk Dil Kurumu Kütüphanesi'nde "Bahrü'l-Ensâb" adıyla kayıtlı olan eseri çeviri yazı metni halinde sunulacak; dili ve üslubu, muhtevası, kaynakları, şahıs-yer isimleri ve âdetler-gelenekler gibi konular açısından incelenecektir.
Futuvvet, derived from the word "feta", which means young, brave and generous in the dictionary, includes words such as youth, heroism and generosity, and in the terminologically sense, it expresses religious-sufic concepts such as altruism, sincerity and isar. Established in the 13th century by the Abbasid Caliph Nasır-Lidinillah in order to prevent the social and economic deterioration in the Islamic geography, the futuvvet organization, which was formed as a result of the gathering together of the young, unruly groups known as ayyar, rinds and ahdas, and various artisan groups, aims to be an institution in which these sufic concepts come to life. Caliph Nasser invited the rulers of other Muslim countries to this organization, and during the period of Izzeddin Keykavus I, the effects of the futuvvet organization began to be seen in the Anatolian Seljuk State. Futuvvetnames, which are about futuvvet and its organization, were initially written in Arabic and Persian and later Turkish futuvvetnames also began to be written. The subject of our study, "Hace Can Ali Bursevi's Futuvvetname Named Bahru'l-Ensab", is one of the futuvvetnames written in Turkish. In this thesis, Bursevi's work, about which we have very limited information, registered in the Library of Turkish Language Society under the name "Bahru'l-Ensab", will be presented as a transcription text; it will be examined in terms of issues such as language and style, content, sources, personal-place names and customs-traditions.
Futuvvet, derived from the word "feta", which means young, brave and generous in the dictionary, includes words such as youth, heroism and generosity, and in the terminologically sense, it expresses religious-sufic concepts such as altruism, sincerity and isar. Established in the 13th century by the Abbasid Caliph Nasır-Lidinillah in order to prevent the social and economic deterioration in the Islamic geography, the futuvvet organization, which was formed as a result of the gathering together of the young, unruly groups known as ayyar, rinds and ahdas, and various artisan groups, aims to be an institution in which these sufic concepts come to life. Caliph Nasser invited the rulers of other Muslim countries to this organization, and during the period of Izzeddin Keykavus I, the effects of the futuvvet organization began to be seen in the Anatolian Seljuk State. Futuvvetnames, which are about futuvvet and its organization, were initially written in Arabic and Persian and later Turkish futuvvetnames also began to be written. The subject of our study, "Hace Can Ali Bursevi's Futuvvetname Named Bahru'l-Ensab", is one of the futuvvetnames written in Turkish. In this thesis, Bursevi's work, about which we have very limited information, registered in the Library of Turkish Language Society under the name "Bahru'l-Ensab", will be presented as a transcription text; it will be examined in terms of issues such as language and style, content, sources, personal-place names and customs-traditions.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Tarih, History
