Düzce ilinde ev tozlarında ölçülen eser element düzeylerinin ve sağlık risklerinin belirlenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2024
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Düzce Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Düzce ili, coğrafi konumu, topoğrafik özellikleri, önemli çevresel kirlilik kaynaklarının (evsel, endüstriyel ve trafik) iç içe bulunması gibi nedenlerle çevre kirliliği açısından risk altındadır. Bu nedenle, ilde kirletici parametrelerin izlenmesi ve sebep olabileceği olumsuz etkilerin araştırılması önemli ve gereklidir. Bu çalışmada, Düzce ili kent merkezi ve ilçelerinde yer alan 30 adet konuttan toz numuneleri toplanmış ve Li, Na, Mg, K, Ca, Ti, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, As, Se, Sr, Zr, Mo, Cd, Sb, Ba, Hg ve Pb elementlerinin konsantrasyon düzeyleri belirlenmiştir. Çalışmada, toz numunelerinin elementel analizleri indüktif eşleşmiş plazma optik emisyon spektroskopisi (ICP-OES) (Perkin Elmer AVIO 200) cihazı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Analiz edilen elementlerin, hesaplanan aritmetik ortalama değerleri Ca > K > Fe > Na > Mg > Ti > Zn > Mn > Ba > Sr > Cu > Cr > Ni > Pb > Zr > Mo > Co > Li > Cd > Ag > Se > Sb > As > Hg şeklinde sıralanmaktadır. Çalışmada, toksik elementlere maruziyetten kaynaklanan sağlık riskinin değerlendirilmesinde ABD Çevre Koruma Kurumu'nun (USEPA) yöntemi kullanılmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, tehlike indeksi (HI) değerleri emniyet sınırının altında olmasına rağmen, hem HI hem de kanser riski seviyelerinin kümülatif kirlilik açısından önemli seviyelerde olduğu belirlenmiştir. Düzce ilinde ev tozlarının elementel içeriği ulusal ve uluslararası mevcut çalışmalarla karşılaştırılarak değerlendirildiğinde, Düzce ili için elde edilen konsatrasyon seviyelerinin, benzer çalışmalara göre nispeten düşük olduğu görülmüştür. Antropojenik faaliyetlerin ev tozlarındaki element konsantrasyonları üzerindeki etkisini değerlendirmek amacıyla her bir element için zenginleşme faktörleri (EF) hesaplanmıştır. Çalışmada, iç ortam kirletici kaynaklarının belirlenebilmesi amacıyla, korelasyon analizi ve kümeleme analizi gibi istatiksel analiz yöntemleri kullanılmıştır. Ayrıca, kirleticilerin örnekleme noktalarına göre nasıl değiştiğinin anlaşılabilmesi için elementlerin konsantrasyon dağılım haritaları hazırlanmıştır. Yapılan değerlendirmeler sonucunda, iç ortamların trafik, endüstri ve yanma gibi dış ortam kirletici kaynaklarından etkilendiği anlaşılmıştır. Ayrıca, pişirme, sigara içilmesi, evlerde kullanılan duvar boyaları, zemin kaplamaları ve temizlik malzemeleri gibi çeşitli ürünlerin kullanılmasının da iç ortam tozlarının elementel içeriğine etki ettiği anlaşılmıştır.
Düzce province is at risk regarding environmental pollution due to its geographical location, topographic features, and leading ecological pollution sources (domestic, industrial, and traffic). Therefore, it is essential to monitor pollutants in the province and investigate any adverse effects they may cause. In this study, dust samples were collected from 30 houses in the city center and districts of Düzce and the concentration levels of the elements Li, Na, Mg, K, Ca, Ti, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, As, Se, Sr, Zr, Mo, Cd, Sb, Ba, Hg and Pb were determined. In the study, elemental analyzes of dust samples were carried out using inductively coupled plasma optical emission spectroscopy (ICP-OES) (Perkin Elmer AVİO 200) device. The order of arithmetic mean values of the analyzed elements are Ca > K > Fe > Na > Mg > Ti > Zn > Mn > Ba > Sr > Cu > Cr > Ni > Pb > Zr > Mo > Co > Li > Cd > Ag > Se > Sb > As > Hg. In the study, the US Environmental Protection Agency (USEPA) method was used to assess the health risks based on exposure to toxic elements. Although the hazard index (HI) values recorded in the study were below the safety limit, it was determined that both HI and cancer risk levels were significant in terms of cumulative pollution. It was seen that the concentration levels obtained for Düzce province were relatively low compared to similar studies, when the elemental content of house dust in Düzce province was evaluated by comparing it with national and international existing studies. Enrichment factors (EF) were calculated for each element to evaluate the impact of anthropogenic activities on element concentrations in house dust. In the study, statistical analysis methods such as correlation analysis and clustering analysis were used to determine indoor pollutant sources. Additionally, concentration distribution maps of the elements were prepared to understand how pollutants change according to sampling points. As a result of the evaluations, it has been understood that indoor environments are affected by outdoor pollutant sources such as traffic, industry and combustion. In addition, it has been understood that indoor pollutant sources such as cooking, smoking, and the use of household products such as wall paints, floor coverings and cleaning materials affect the elemental content of indoor dust.
Düzce province is at risk regarding environmental pollution due to its geographical location, topographic features, and leading ecological pollution sources (domestic, industrial, and traffic). Therefore, it is essential to monitor pollutants in the province and investigate any adverse effects they may cause. In this study, dust samples were collected from 30 houses in the city center and districts of Düzce and the concentration levels of the elements Li, Na, Mg, K, Ca, Ti, Cr, Mn, Fe, Co, Ni, Cu, Zn, As, Se, Sr, Zr, Mo, Cd, Sb, Ba, Hg and Pb were determined. In the study, elemental analyzes of dust samples were carried out using inductively coupled plasma optical emission spectroscopy (ICP-OES) (Perkin Elmer AVİO 200) device. The order of arithmetic mean values of the analyzed elements are Ca > K > Fe > Na > Mg > Ti > Zn > Mn > Ba > Sr > Cu > Cr > Ni > Pb > Zr > Mo > Co > Li > Cd > Ag > Se > Sb > As > Hg. In the study, the US Environmental Protection Agency (USEPA) method was used to assess the health risks based on exposure to toxic elements. Although the hazard index (HI) values recorded in the study were below the safety limit, it was determined that both HI and cancer risk levels were significant in terms of cumulative pollution. It was seen that the concentration levels obtained for Düzce province were relatively low compared to similar studies, when the elemental content of house dust in Düzce province was evaluated by comparing it with national and international existing studies. Enrichment factors (EF) were calculated for each element to evaluate the impact of anthropogenic activities on element concentrations in house dust. In the study, statistical analysis methods such as correlation analysis and clustering analysis were used to determine indoor pollutant sources. Additionally, concentration distribution maps of the elements were prepared to understand how pollutants change according to sampling points. As a result of the evaluations, it has been understood that indoor environments are affected by outdoor pollutant sources such as traffic, industry and combustion. In addition, it has been understood that indoor pollutant sources such as cooking, smoking, and the use of household products such as wall paints, floor coverings and cleaning materials affect the elemental content of indoor dust.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
