Annelerin algıladıkları ebeveyn tutumları ile çocuklarının ruhsal sorunları arasındaki ilişkide çocuk yetiştirme tutumlarının aracı rolünün incelenmesi
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2023
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Düzce Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu çalışmanın amacı, annelerin algıladığı anne-baba tutumları ile çocuklarının ruhsal sorunları arasındaki ilişkide çocuk yetiştirme tutumlarının aracı rolünün incelenmesidir. Aynı zamanda çocuklarda görülen ruhsal sorunlar anne ve çocuğa ait demografik değişkenler açısından da incelenmiştir. Araştırmanın örneklem grubunu 7-13 yaş arasında çocuğa sahip 1123 anne oluşturmaktadır. Veriler seçkisiz olmayan uygun örnekleme yoluyla toplanmıştır. Araştırmada veriler Demografik Bilgi Formu, Aile Hayatı ve Çocuk Yetiştirme Tutumları Ölçeği (PARI), Anne Baba Tutum Envanteri ve Güçler ve Güçlükler Anketi ile toplanmıştır. Verilerin analizi Mplus sürüm 7 ve SPSS 21.0 paket programı ile yapılmıştır. Çocuklarda görülen ruhsal sorunlar üzerinde annelerin algıladığı anne-baba tutumu ile çocuk yetiştirme tutumlarının yordayıcı etkisine bakabilmek ve annenin çocuk yetiştirme tutumlarının, algılanan anne-baba tutumları ve çocuklarda görülen ruhsal sorunlar üzerindeki aracı rolünü test etmek için yol (path) analizi yapılmıştır. Araştırmadaki değişkenlerin demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek için bağımsız örneklem t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yapılmıştır. Araştırmanın hipotezlerini test etmek amacıyla yeniden örnekleme yöntemi (bootstrapping) kullanılmış olup 5.000 tekrarlı (iteration) denemeyle test edilmiştir. Annenin algıladığı demokratik anne-baba tutumu, çocuklarda görülen davranım sorunları, hiperaktivite ve akran sorunları üzerinde negatif, annenin çocuk yetiştirme tutumlarından aşırı koruyucu annelik, demokratik davranma, sıkı disiplin ve sosyal davranış üzerinde pozitif yönde yordamıştır. Çocuk yetiştirme tutumlarından aşırı koruyucu annelik, algılanan demokratik tutum ile davranım sorunları ile arasındaki ilişkide tam aracı, çocuk yetiştirme tutumlarından demokratik davranma ise algılanan demokratik tutum ile sosyal davranışlar arasındaki ilişkide kısmi aracı rol üstlenmiştir. Annenin algıladığı koruyucu anne-baba tutumu, çocuklarda görülen hiperaktivite, duygusal sorunlar ve akran sorunları ile pozitif, davranım sorunları ve sosyal davranışlar üzerinde negatif yönde yordamıştır. Annenin algıladığı koruyucu tutum, çocuk yetiştirme tutumlarından aşırı koruyucu annelik, ev kadınlığını reddetme, aile içi çatışma ve sıkı disiplin ile pozitif, demokratik davranma ile negatif yönde yordamıştır. Çocuk yetiştirme tutumlarından aşırı koruyucu annelik, algılanan koruyucu tutum ile davranım sorunları arasındaki ilişkide, demokratik davranma tutumu ise algılanan koruyucu tutum ile davranım sorunları, hiperaktivite ve akran sorunları üzerinde, ev kadınlığını reddetme tutumu ise algılanan koruyucu tutum ile davranım sorunları, hiperaktivite ve duygusal sorunlar arasındaki ilişkide tam aracı rol üstlenmiştir. Ayrıca demokratik davranma tutumu, algılanan koruyucu tutum ile sosyal davranışlar arasında kısmi aracı rol oynamaktadır. Annenin algıladığı otoriter tutum, çocuklarda görülen davranım sorunları, hiperaktivite ve duygusal sorunlar üzerinde pozitif, çocuk yetiştirme tutumlarından sıkı disiplin ile negatif yönde yordamıştır. Ayrıca çocuk yetiştirme tutumlarından hiçbiri, algılanan otoriter tutum ile çocuklarda görülen ruhsal sorunlar arasında aracı rol üstlenmemiştir. Anahtar Kelimeler: Algılanan anne-baba tutumu, Çocuklarda görülen ruhsal sorunları, Çocuk yetiştirme tutumları.
The aim of this study was to examine the mediating role of parenting attitudes in the relationship between mothers' perceived parental attitudes and their children's mental problems. In addition, mental problems in children were also examined in terms of demographic variables of mother and child. The participants included 1123 mothers with children between the ages of 7-13. The convenient sampling method was used to collec the data. The data were collected using Demographic Information Form, The Parental Attitude Research Instrument (PARI), The Parental Attitude Scale and The Strengths and Difficulties Questionnaire. Mplus version7 and SPSS 21.0 package programs were used to analyze the data. Path analysis was conducted to examine the predictive effects of mothers' parenting attitudes and child-rearing attitudes on mental problems in children and to examine the mediating roles of mothers' child-rearing attitudes. In addition, independent samples t-tests and one-way analysis of variance (ANOVA) were performed to determine whether the variables differed according to demographic variables. Bootstrapping methods with 5,000 iterations was used to test the hypotheses of the research. The mother-perceived democratic parental attitude had negative effects on children's conduct problems, hyperactivity and peer problems. Over-protective motherhood had positive effects on democratic attitudes and strict discipline. However, over-protective motherhood played a full mediator role on the relationship between perceived democratic attitude and conduct problems, and democratic behavior played a partial mediator role on the relationships between perceived democratic attitude and prosocial behaviors. The protective parental attitude perceived by the mother had positive effects on children's hyperactivity, emotional symptoms and peer problems, and had negative effects on conduct problems. At the same time, perceived protective-demanding attitude has a positive effect on child-rearing attitudes such as over-protective motherhood, rejection of the role of housewife, intra-familial conflict and strict discipline, and negatively with democratic attitudes. Over-protective motherhood was positively associated with the perceived protective-demanding attitude and conduct problems and the democratic behavior attitude was positively related to the perceived protective-demanding attitude and conduct problems, hyperactivity and peer problems. In addition, the attitude of rejecting of the role of housewife was positively associated with the perceived protective-demanding attitude and conduct problems, hyperactivity and emotional problems. Democratic attitude played a partial mediator role between perceived protective-demanding attitude and prosocial behavior. The authoritarian attitude of the mother had positive effects on conduct problems, hyperactivity and emotional symptoms in children, and had negative effects on child-rearing attitudes with strict discipline. However, none of the child-rearing attitudes played a mediating role between the perceived authoritarian attitude and the mental problems seen in children. Keywords: Child-rearing attitudes, Mental problems in children, Perceived parental attitude.
The aim of this study was to examine the mediating role of parenting attitudes in the relationship between mothers' perceived parental attitudes and their children's mental problems. In addition, mental problems in children were also examined in terms of demographic variables of mother and child. The participants included 1123 mothers with children between the ages of 7-13. The convenient sampling method was used to collec the data. The data were collected using Demographic Information Form, The Parental Attitude Research Instrument (PARI), The Parental Attitude Scale and The Strengths and Difficulties Questionnaire. Mplus version7 and SPSS 21.0 package programs were used to analyze the data. Path analysis was conducted to examine the predictive effects of mothers' parenting attitudes and child-rearing attitudes on mental problems in children and to examine the mediating roles of mothers' child-rearing attitudes. In addition, independent samples t-tests and one-way analysis of variance (ANOVA) were performed to determine whether the variables differed according to demographic variables. Bootstrapping methods with 5,000 iterations was used to test the hypotheses of the research. The mother-perceived democratic parental attitude had negative effects on children's conduct problems, hyperactivity and peer problems. Over-protective motherhood had positive effects on democratic attitudes and strict discipline. However, over-protective motherhood played a full mediator role on the relationship between perceived democratic attitude and conduct problems, and democratic behavior played a partial mediator role on the relationships between perceived democratic attitude and prosocial behaviors. The protective parental attitude perceived by the mother had positive effects on children's hyperactivity, emotional symptoms and peer problems, and had negative effects on conduct problems. At the same time, perceived protective-demanding attitude has a positive effect on child-rearing attitudes such as over-protective motherhood, rejection of the role of housewife, intra-familial conflict and strict discipline, and negatively with democratic attitudes. Over-protective motherhood was positively associated with the perceived protective-demanding attitude and conduct problems and the democratic behavior attitude was positively related to the perceived protective-demanding attitude and conduct problems, hyperactivity and peer problems. In addition, the attitude of rejecting of the role of housewife was positively associated with the perceived protective-demanding attitude and conduct problems, hyperactivity and emotional problems. Democratic attitude played a partial mediator role between perceived protective-demanding attitude and prosocial behavior. The authoritarian attitude of the mother had positive effects on conduct problems, hyperactivity and emotional symptoms in children, and had negative effects on child-rearing attitudes with strict discipline. However, none of the child-rearing attitudes played a mediating role between the perceived authoritarian attitude and the mental problems seen in children. Keywords: Child-rearing attitudes, Mental problems in children, Perceived parental attitude.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Eğitim ve Öğretim, Education and Training, Psikoloji
