“GÜNEŞİN ALTINDA YENİ BİR ŞEY YOK”: 16. YÜZYIL OSMANLI İMPARATORLUĞU'NDA DEFİNE HİKÂYELERİ
Yükleniyor...
Dosyalar
Tarih
2021
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Osmanlı tarihi yazımında gizli ilimler, metafizik olana karşı düşkünlük, büyü, cin, şeytan gibi olgular, gerek devlet merkezli üretilen belgeler gerekse hatırat veyahut seyahatname türü metinlerde geçmesine rağmen henüz tarihçilerin tezgâhını meşgul edecek bir merhaleye ulaşmamıştır. Erken modern dönem Osmanlı toplumunda hafi (occult) ilimlerin şifahi kültürdeki etkilerini analiz etmek rasyonel aklın, irrasyonel olan ile kurduğu bağı mercek altına almayı gerektirir. Define anlatıları da bu bağlamda hem yerin altı hem de üstü ile örüntülü bir olgu olarak karşımıza çıkar. Geniş imparatorluk coğrafyasında, zaman ve mekânlar değişmesine rağmen define anlatılarında neden “benzer hikâyeler” ortaya çıkmaktadır? Mevcut çalışma, bu soruya bir yandan “metinlerarasılık” ve “gerçeğin çoğulluğu” fikrinden hareketle cevaplar aramakta diğer taraftan geleneksel insanın defineyi tahayyül / tasavvur etme biçimi, hazinelerin gizlenmesi, bunların gizli ilimlerle çıkarılabilir olması gibi unsurları ele almaktadır. Define anlatılarının kesiştiği noktalar, definecilerin duygu sarmalları ve devletin bakış açısı; 16. yüzyıla ait Mühimme defterleri başta olmak üzere çeşitli arşiv kaynakları üzerinden sorgulanmaktadır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kaynak
Osmanlı Mirası Araştırmaları Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
8
Sayı
21
