Yönetimden Yönetişime Geçiş: Çevre ve Doğal Kaynaklar Odaklı Kavramsal Bir İnceleme
Küçük Resim Yok
Tarih
2025
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
Bu derleme çalışması, yönetim anlayışındaki dönüşümleri ve çevresel yönetişim olgusunu incelemektedir. Yönetim, insanlık tarihi kadar eski bir olgu olup, Sanayi Devrimi ile bilimsel bir disiplin haline gelmiştir. Klasik yönetim yaklaşımı, verimlilik ve hiyerarşiye odaklanırken; neoklasik yaklaşım, insan davranışlarını merkeze almıştır. Modern yaklaşım, sistem, durumsallık, amaçlara göre yönetim ve stratejik yönetimi içerirken; post modern yaklaşım, toplam kalite yönetimi, yalın yönetim ve değişim mühendisliği gibi yenilikçi perspektifler sunmuştur. Geleneksel merkeziyetçi yönetim anlayışının yeterli olmaması, sivil toplum ve özel sektör gibi aktörlerin yönetim sürecine dâhil edilmesini gerektirmiştir. Bu bağlamda, merkeziyetçi yönetimden; katılımcılık, şeffaflık, hesap verebilirlik, etkinlik, tutarlılık, eşitlik ve adalet, hukukun üstünlüğü ilkelerine dayalı yönetişime geçiş yaşanmıştır. Türkiye’de yönetişim anlayışı, 1980'lerden itibaren Avrupa Birliği, IMF ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşlarla yürütülen ilişkilerle şekillenmiştir. Çevresel yönetişim, çevre ve doğal kaynak meselelerinin sınır aşan etkileri nedeniyle uluslararası süreçlerle küresel bir çerçeve kazanmıştır. Çevresel yönetişim olgusu, çevre sorunlarıyla mücadelede küresel iş birliği, ademi merkeziyetçilik, pazar odaklı ve ölçekler arası yaklaşımlarla ele alınmaktadır. Ancak, çevresel yönetişimin etkinliği, politik irade ve ekonomik çıkarlarla sınırlıdır. Sonuç olarak, sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmak için yönetişim ilkelerinin (katılım, şeffaflık, hesap verebilirlik) güçlendirilmesi ve sistemik dönüşümlerin gerekliliği vurgulanmıştır.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Yönetim, yönetişim, çevresel yönetişim, doğal kaynaklar.
Kaynak
Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
21
Sayı
1
