Makale Koleksiyonu
Bu koleksiyon için kalıcı URI
Güncel Gönderiler
Öğe Economic Activities in Late Hittites Period in the Region between Taurus Mountain and Amanos(Turk Tarih Kurumu, 2018) Pınarcık, PınarA new political structuring constituted by city states independent of each other is seen in Anatolia and North Syria after downfall of Hittite State in the years 1200 B.C. It is accepted that these city states which constituted their own cultural and economical structure in time were continuation of the Hittites. By their own geopolitical posititon, they are at the key point between Anatolia-Mesopotamia-North Syria-East Mediterranean. Especially, passageways on Taurus Mountains and Amanos Mountains have important roles for interzonal interaction. Because of this reason, the region has gained importance as political and economical. The region which was wealthy in terms of mainly iron, copper, lead, zinc, silver has caused Assyria and strong states as Urartu contemporary of Assyria, Phrygia to organize regular campaigns. Written sources about the campaigns that were organized to the region by Assyria- taxes called as tributes taken as a result of the campaigns- have importance in terms of understanding economical activities of the region.Öğe Desperation, Hopelessness, and Suicide: An Initial Consideration of Self-Murder by Slaves in Seventeenth-Century Crimean Society(Brill Academic Publishers, 2018) Yaşa, FıratSuicide, a new issue in Crimean social history research, has not been dealt with in terms of the status of free persons and slaves. It is difficult to find reliable and detailed primary source about slaves' private lives and their expectations apart from some cases which focus on slaves as merchandise to be bought and sold, and examples of their release and escape. However, the Crimean Shari'a court records, which recently became available, provide researchers with such information on slaves as well as some incidental information on many topics such as their living conditions, their hopes for release, and reasons for their suicide. The purpose of this paper is to analyse the impact of society on slave suicides by examining the Shari'a court records of the Crimean Khanate from 1650 to 1675.Öğe Mahalle ve Konut Tipolojisi Açısından Bahçesaray (1650-1675)*(Selcuk Univ, Fac Letters, 2018) Yaşa, FıratOsmanlı tarih araştırmalarında mahalle, mahalleyi oluşturan yapılar ve ev tipolojisi üzerine birçok çalışma bulunmaktadır. Bu çalışmalar ya mekânsal açıdan mahalleyi değerlendirmiş ya da normatif kuralların denetleyici misyonunu üstlenen yerel görevliler üzerinden ele alınmıştır. Tipik Türk-Osmanlı mahallesinin yapısal özellikleri ve konut tipolojisi bölgesel çapta detaylı çalışılmasına rağmen Kırım şehirleri açısından oldukça sınırlı bilgiye sahibiz. Bahçesaray mahalleleri üzerine herhangi bir çalışmanın bulunmaması söz konusu konunun ele alınmasını gerekli kılmıştır. Bu makalenin amacı Osmanlı ve Kırım mahallelerinin hangi açılardan benzerlikler ve farklılıklar içerdiğini ortaya koymaktır. Aynı zamanda mahalleleri oluşturan temel yapılar arasında yer alan konutların yapısal özellikleri de inceleme konusu olacaktır. Edraw-Max isimli bir mimarlık programına kadı sicillerinden edinilen veriler işlenerek kimin kime komşu olduğu, yapıların düzenli bir şekilde mi yoksa gelişigüzel şekilde mi imar edildiği tespit edilmeye çalışılacaktır.Öğe Surname Act and Its Implementation Process(Ege Univ, 2016) Dokuyan, SabitThe State of Republic of Turkey which is established after Ottoman Empire chooses the way making serious initiatives for coming up with developed communities in all areas at the beginning. The reforms which are made especially for society aim to increase living standards and maintain social order besides modernization. The reforms include the surname act. The issue which is mentioned firstly in Civil Law becomes a law in 1934. The law apart from the aims putting order to official transactions and social operations, it is accepted that the piece of the understanding of simplification of Turkish language. The understanding of nationalism which is widespread in Europe in 1930 appears that kind of implementation in Turkey. A regulation is published for more understanding and implementing the surname act. After this regulation, it is started to implement the surname act. It is completed successfully giving surname even though having some problems in the implementation process which is biyearly. The two complementary laws are carried out like abolishing nickname and giving Ataturk surname to Mustafa Kemal with the surname act in this process.Öğe Moonstruck: Viewing the Moon in the Ottoman World of the Seventeenth Century(Sage Publications Inc, 2019) Yaşa, FıratTime is the only phenomenon that encompasses the past, present, and future, giving vitality to all living beings. Throughout history, people have tried to understand this phenomenon by determining its cycles and dividing them into segments. In pre-modern societies, the powerlessness of people against nature made them view time and space as closely connected (time-space continuum). In traditional Ottoman society, it was thus difficult to measure time. People made calculations using lunar movements. Court astrologers observed the moon and stars, advising sultans when to hold imperial accession ceremonies, celebrate princely births and weddings, or launch ships. In larger towns, at least the prayer times could be determined with assurance: However, villagers were mostly aware only of the day, month, season, and year. Hence, the understanding of time was quite different on the higher and lower rungs of the social ladder. In this paper, I attempt to answer the following questions: To what extent is it possible to measure time by studying the phases of the moon? What were the meanings that the Ottoman ruling class attached to the moon? For what reasons did ordinary people try to document in the qadi court at what time they saw the new moon, finding witnesses and having the court scribes record their testimonies? My sources are the qadi court records of Anatolian and Crimean cities, with additional information from travelogues and chronicles.Öğe BETWEEN LIFE AND DEATH: SLAVES AND VIOLENCE IN CRIMEAN SOCIETY IN THE LAST QUARTER OF 17TH CENTURY(Selcuk Univ, Inst Turkish Studies, 2019) Yaşa, FıratThe article focuses on how the legal process works for slaves who are subject to property law. In this study, factors such as violence, accusations of violence, and the internalization and legitimization of violence in Crimean society between 1675 and 1700 have been examined through the study of the experience of slaves. It will be evaluated separately whether the raiding -one of the crucial sources of livelihoods for the Crimean Tatars- had an impact on violent events in the daily life of the society. In particular, physical violence against the enslaved people will be discussed, and then the status of slaves exposed to violence in the Crimean qadi registers will be evaluated.Öğe AN EXAMPLE OF EFFORTS TO INCREASE AGRICULTURAL OUTPUT IN THE OTTOMAN MIDDLE-EAST: THE IRRIGATION PROJECT OF THE JAFFA VALLEY (1890-1894)(Turk Tarih Kurumu, 2016) Yaşayanlar, İsmailIn the 19th century, in regions that lay outside the agriculture lands along the shores of rivers in the Middle East, dry agriculture that was affiliated with seasonal precipitation was practiced. This situation meant that many productive lands were not farmed. The spread of agriculture production without being dependent on precipitation and an increase in production was only possible with a wide-ranging irrigation project. This paper takes as its basis the Middle East, which was limited in water resources and examines the irrigation projects that were developed for irrigated agriculture and gardening in Jaffa, a seaside Palestinian city; in addition, the concessions that were granted in this context will be examined. If we take into account that the conflicts affiliated with water sources in this region still continue today, the development of an irrigation project in a city like Jaffa, both from the aspect of the direction of state agricultural policies and for evaluating the settlement policies of the Jewish colonies, is extremely important.Öğe Bolu Halkevi Ve Faaliyetleri(2014) Özçelik, Fatih; Dokuyan, SabitHalkevleri, faaliyet gösterdiği 1932-1951 yılları arasında Cumhuriyetin ideallerini gerçekleştirmeye çalıştı ve Tek Parti döneminin en önemli kuruluşlarından biri oldu. Çalışmamızın konusunu Bolu Halkevi oluşturmaktadır. Bolu Halkevi diğer halkevleri gibi açtığı şubeler ile bir kültür merkezi olma özelliği kazandı. Gerçekleştirdiği faaliyetler ile Bolu'nun sosyal, kültürel ve ekonomik kimliğinin oluşmasında önemli bir yere sahip oldu. Daha önce Bolu Halkevine dair yapılan çalışmalarda arşiv belgeleri ya hiç kullanılmamış ya da çok kısıtlı kullanılmıştır. Bu sebeple çalışmamız diğerlerine oranla kullandığı kaynaklar bakımından farklılık arz etmektedir. Bolu Halkevinin kuruluşu ve faaliyetleri hakkında arşiv kaynakları temel alınarak yapılan çalışmamızda söz konusu kuruluşun tarihi ve Bolu'nun gelişimine sağladığı katkı tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu çalışmamız Bolu Halkevi faaliyetleri dışında, Bolu şehir tarihine de önemli katkılar sağlayacaktır. Bolu Halkevi kuruluş amacı doğrultusunda Cumhuriyet ilkelerinin benimsenmesi ve yeni bir toplum inşa etme amacıyla çalıştı. Bu sürece ışık tutma amacını taşıyan çalışmamız üç bölümden meydana gelmektedir. Birinci bölümde Bolu Halkevinin kuruluş süreci, başkanları, mali kaynakları ve işleyişi ele alınmıştır. İkinci bölümde ise Bolu Halkevinin ulusal bayramlarda, anma törenlerinde ve yöresel etkinliklerde üstlendiği rol incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise Bolu'dafaaliyet gösteren Halkevi şubelerinin çalışmalarına değinilmiştir. Bolu Halkevinin şubeleri amaçları doğrultusunda yaptıkları çalışmalarla Bolu'nun kültürel, sosyal ve ekonomik açıdan gelişimine hizmet etmişlerdirÖğe Menologıa Rustıca Colotıanum: Roma Taşrasına Ait İstisnai Bir Takvim(2017) Karakuş, Onur SadıkGünümüz dünyasını şekillendiren ve dünyanın en büyük devletlerinden biri olan Roma uygarlığı milyonlarca insanı yönetiyordu. Bu dönemde halkın en büyük eğlence kaynağı festivaller ve çeşitli diğer eğlencelerdi. Bu festivallerin başında dini bayramlar gelmekteydi. Roma İmparatorluğunda dini bayramların hangi günlerde kutlanacağı, bayramda neler yapılacağı herkes tarafından bilinmekteydi. Buna karşın söz konusu bayramlar bölgeden bölgeye değişebilmekteydi. Roma kentinde bulunan Menologia Rustica adlı taş takvim ise bu konuya farklı bir boyut katmaktadır. Söz konusu takvim üzerinde, Festivallerin tarihleri, Hangi tanrılara ne zaman adak adanacağı, ayların koruyucu tanrıları, hangi tarımsal operasyonun ne zaman yapılacağı gibi bilgiler bulunmaktadır. Bu eserle benzerlik gösteren Sousse Arkeoloji müzesindeki mozaik takvim de detaylı şekilde incelendiği takdirde, Roma'da bu tarz takvim uygulamalarının yaygın olmuş olabileceği, devlet tarafından kullanıma sokulduğu gibi fikirler de değerlendirmeye alınabilirÖğe Cumhuriyet Halk Partisi'nin 1959 Yılı Gezileri KapsamındaGeyikli Olayları(2017) Özçelik, Fatih; Tunç, BilalDemokrat Parti (DP), 14 Mayıs 1950 seçimleriyle Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) tek parti yönetimine son vererek iktidara gelmiştir. CHP'nin 27 yıllık iktidarını sona erdiren DP, bu dönemlerde güçlü bir duruş sergilemeye çalışırken; CHP de muhalefet partisi olarak iktidara karşı sert politikalar izlemeye başlamıştır. 1959 yılında DP ile muhalefet partileri arasındaki anlaşmazlıklar hat safhaya ulaşmışken; CHP Genel Sekreteri Kasım Gülek ve beraberindekiler, CHP'nin 36. kuruluş yıldönümü dolaysıyla Çanakkale'ye bir gezi düzenlemişlerdir. Burada konuşmalar yapan vekillerinden bazıları, DP iktidarını gayrimeşru ilan ederek DP'lilere hakaretler etmişlerdir. Bu arada, Çanakkale programlarında olmadığı halde; heyet Geyikli'ye de gitmek istemiştir. Valiliğin itirazına rağmen heyet, 11 Eylül 1959'da Geyikli'ye gitmiş ve burada DP'nin resmi toplantısı için toplanan partililer ile CHP'li heyet arasında tartışmalar yaşanmasına sebep olmuşlardır. Bu çalışma, Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi ve ulusal basının verilerini karşılaştırarak nahiyede yaşananları ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır.Öğe Osmanlı Mizah Basınının İntihalle İmtihanı(2015) Özdiş, HamdiBu çalışmada Osmanlı mizah basınında intihal, 'aşırma' konusu 1875-1877 ve 1908 yıllarında çıkan üç ayrı mizah dergisindeki karikatürler üzerinden ele alınmıştır. Bu anlamda Abdülhamid döneminin başlarında yayımlanan iki mizah gazetesi Kahkaha ve Çaylak'ta ve daha sonra da 1908'de çıkan Boşboğaz ile Güllâbî'de yer alan karikatürlerin İngiliz Punch or The London Charivari dergisinden aşırma olduğu örnekleriyle gösterilmiştir. Çalışma bu yanıyla mizah basın tarihinin yeni sorulara kapı aralaması gerektiği sonucuna varmıştır.Öğe Anıtkabir Nasıl İnşa Edildi? Süreç ve Tartışmalar(2014) Dokuyan, SabitBu çalışma Mustafa Kemal Atatürk'ün 1938'de ölümünden sonra Anıtkabir'in inşa edilme sürecinde karşılaşılan siyasi ve maddi engelleri inceleyerek, maddi engellerin tam olarak aşılamaması nedeniyle projenin değiştirilerek ancak 1953 yılında tamamlandığını tespit etmektedirÖğe Efsaneler, gerçekler ve yerel siyaset pratiği: Eşkıya micanoğlu Hüseyin(2012) Özdiş, HamdiBu çalışma efsaneleştirilmiş olan eşkıya Micanoğlu meselesini İngiliz Ulusal Arşivi ve Başbakanlık Osmanlı Arşivi belgeleri ışığında, yani olgusal düzeyde ve analitik bir yaklaşımla karşılaştırmalı olarak yeniden ele almaktadır. Çalışma Micanoğlu gibi mitleştirilmiş olan eşkıyalık olaylarının bağlamına ve arka planına vurgu yaparken, eşkıyalık olgusunun sadece sıradan bir haydutluk olayı olmadığını yerel yöneticiler tarafından manipülasyonuyla da bambaşka boyutlar kazanabileceği ve dolayısıyla taşra yönetimindeki dinamiklere dönük mevcut bilgilerimizin de bu bağlamda daha derinleşebileceği önermesinde bulunmaktadır. Anahtar sözcükler: Eşkiyalar, efsaneler, sosyal eşkiya, yerel yönetimler, Micanoğlu, Ali Sururi EfendiÖğe Bahrî Memlûkler Dönemi’nde Adliye Sarayları(2018) Şeker, MehmetBahrî Memlûkler Dönemi bazı İslâmî kurumların sistemleştiği ve olgunlaştığı birdönemdir. Bu dönemde adliye sarayları da sistemli ve gelişmiş birer müessese olarak karşımızaçıkmaktadır. Bahrî Memlûklerde adliye sarayı olarak kullanılan mekânlar sırasıyla Dârü?l-Adl,Eyvân ve Eyvânü?l-Kebîr?dir. Bahrî Memlûklerde ilk adliye sarayı inşa edilmeden önce hukukîmeselelere Sâlihiyye Medreseleri ve Bâbu?d-Dihlîz?de bakılmıştır. Daha sonra Baybarstarafından ilk adliye sarayı olan Dârü?l-Adl yaptırılmıştır. Eyvân?ın inşa edilmesinin ardındanadliye sarayı olarak burası kullanılmaya başlanmıştır. İlerleyen süreçteyse Eyvân yıktırılarakyerine daha büyük ve fonksiyonel bir adliye sarayı olan Eyvânü?l-Kebîr yaptırılmıştır. Adliyesarayları sadece davaların görüşülüp karara bağlandığı yer olmayıp aynı zamanda resmî olaraktahttan çekilmenin gerçekleştiği mekân, sultanla görüşmeye gelen misafirlerin kabul edildiği yergibi fonksiyonel özelliklere sahip bir müesseseydi. Ayrıca adliye sarayları meşru yönetiminsembolü olmuştur. Bu makalede, kaynaklarda yer alan bilgilerden hareketle Bahrî Memlûklerdöneminde adliye sarayı olarak kullanılan mekânları tespit ettik. Bu dönemde, ilk adliye binasıinşa edilmeden önce adlî ve dinî meselelerin çözüme kavuşturulduğu mekânların nerelerolduğunu belirttik. Bunun yanı sıra inşa edilen ilk adliye binasını, ilerleyen süreçte kullanılandiğer adliye binalarını ve bu binalardaki değişim ve gelişimleri gösterdik. Ayrıca Bahrî MemlûklerDönemi?nde bulunan adliye binalarının fonksiyonları ve önemine de işaret ettik.Öğe Türk Siyasi Hayatında Vatan Cephesi Uygulamaları: Çanakkale İli Örneği(2017) Özçelik, Fatih1950 genel seçimleriyle iktidara gelen DP, 1954 ve 1957 seçimlerini de kazanmıştı. Ancak 1957 seçimlerinden sonra DP ile muhalefet partileri arasında ciddi krizler ortaya çıktı. Başta CHP olmak üzere DP'ye karşı mücadele başlatan muhalefet partileri, aralarında "Güç Birliği" adında bir siyasi yapı oluşturdular. Muhalefet kanadında bunlar yaşanırken, Başbakan Adnan Menderes 12 Ekim 1958'de Manisa'daki konuşmasında Güç Birliği'ne karşı bütün vatandaşların yer alabileceği bir Vatan Cephesi'nin kurulduğunu ilan etti. Tüm yurtta olduğu gibi Vatan Cephesi Çanakkale'de de büyük ilgi gördü. Başbakan'ın çağrısı üzerine çok sayıda Çanakkaleli Vatan Cephesi'ne bağlı ocaklara üye olmaya başladı. Bu durum iktidar partisinin politikalarının Çanakkale'de kamuoyu tarafından beğenildiği anlamına da gelmekteydi. Çanakkale yerel basını, vilâyetlerinden Vatan Cephesi'ne dolayısıyla da DP ocaklarına büyük iltihakların olduğunu bildirdi. Buna mukabil DP'den ayrılarak CHP'ye katılanlar da oldu.Öğe İmam Ebû Hâmid El-Gazzâlînin Anadoludaki Torunları(2012) Ertuğrul, AliMoğol istilası öncesi ve sırasında İslam dünyasının işgale uğrayan kısımlarından Anadoluya yapılan entelektüel nitelikli göçler, Ana- doluda kurumlaşıp serpilmeye başlayan İslâm kültür ve medeni- yetinin daha da kökleşmesini ve gelişmesini sağlamıştır. Bu sürece katkı sağlayan kimselerin kimler olduğunun tespiti, aynı zamanda sonraları bu coğrafyada oluşacak olan İslâm kültür ve düşüncesi- nin niteliğini anlamamızı da kolaylaştıracaktır. Biz bu makalemiz- de, Anadoluya gelip Aksaraya yerleşmiş olan İmam Gazzâlînin torunlarından söz edeceğiz. Ancak bundan önce, bu bilginin kayıtlı olduğu tek kaynak durumundaki el-Veledüş-Şefîk isimli kaynağı ve onun müellifini tanıtacağız. Ardından söz konusu bu kaynakta geçen İmam Gazzâlîyle ilgili bilgileri değerlendireceğiz. Son olarak da tabakat kitaplarında geçen İmam Gazzâlînin erkek çocuğu ol- madığı yönündeki bilgiler ile elimizdeki kaynakta geçen bilgileri nasıl anlamamız gerektiği üzerinde duracağız.Öğe Öğe Öğe Öğe Bülent Ulusu Hükümeti Döneminde Türk Dış Politikası (1980-1983)(2018) Dokuyan, Sabit; Narbahçe, RukenTürkiye 1970’li ve 1980’li yıllarda iç çatışmaların, terörün, ekonomik sıkıntıların,siyasi buhranın yaşandığı bir dönemi geçirmiştir. Ülkede kontrol edilemez hale gelençatışmalar ve hükümetlerin sorunu çözmede yetersiz kalması sonrasında 12 Eylül1980’de askeri darbe gerçekleşmiştir. Ordunun yönetime el koyması sonucunda MilliGüvenlik Konseyi oluşturularak tüm siyasi partiler kapatılmıştır. Devlet BaşkanıKenan Evren, Başbakanlığa Bülent Ulusu’yu atamıştır. Bu hükümet Türkiye’nin 44.Hükümeti olmuştur. 1980-1983 yılları arasında görev yapan Ulusu Hükümeti,Türkiye içerisinde terörün bitirilmesi ve tekrar demokrasiye geçiş için çalışmalaryapmıştır. Dış politikada ise yabancı devletlerle iyi ilişkiler kurulmasına özengöstermiştir. Siyasi ve ekonomik ilişkiler anlaşmalarla devam ettirilmeyeçalışılmıştır. Bu çalışma içerisinde; Türk Hükümeti’nin ABD, Avrupa Ülkeleri veSovyetlerle dostane ilişkileri devam ettirme gayreti, İslam ülkeleriyle gelişen ilişkiler,Yunanistan’la yaşanan sıkıntılar, ASALA terör örgütünün Türk diplomatlarasaldırıları ele alınmıştır.
