Yazar "Kuvel, Muhammet" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 1 / 1
  • Küçük Resim
    Öğe
    İzale-i Şekavet Kanunu ve Cumhuriyet dönemi eşkıyalık olayları (1923-1938)
    (Düzce Üniversitesi, 2023) Kuvel, Muhammet; Küçükkülahlı, Sibel
    II. Meşrutiyet'in ilan edilmesinden sonra çıkarılan genel af Osmanlı Devleti'nde eşkıyalık olaylarının çoğalmasına sebep olmuştur. Bu durum Asırlardan beri eşkıyalık ile muzdarip olan halk üzerinde eşkıyaların tahakkümü daha da artmıştır. Ayrıca Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'na katılmasıyla beraber asker kaçakları sorunu da tırmanmıştır. Anadolu'da yoğun bir şekilde faaliyet gösteren eşkıya gruplarına asker kaçaklarının da katılması bu sorunun çözülmesini daha da zorlaştırmıştır. I. Dünya Savaşı'nın kaybedilmesinin ardından Osmanlı topraklarının işgal edilmesiyle Anadolu'da tam bir kargaşa hâkim olmuştur. Yeni kurulmuş olan Türkiye Cumhuriyeti merkezi otoritesini sağlamak için eşkıyalığı ortadan kaldırmak zorunda kalmıştır. Bu yüzden birtakım önlemler alınmıştır. Bu önlemlerden bir tanesi İzale-i Şekavet Kanunu'dur. Bu kanunla eşkıyalığın engellenmesi için devletin vatandaşlarına vermiş olduğu yetki birçok tartışmaya da neden olmuştur. Bu kanunun vermiş olduğu yetkiye göre eşkıyalığı ifşa edilmiş bir kişinin öldürülmesi suç olarak kabul edilmemiştir. Aksine eşkıyayı öldüren kişiye nakit ödül verilmesi uygun görülmüştür. Türkiye bir yandan jandarmalarıyla eşkıyaya karşı mücadele ederken bir yandan da vatandaşlarına yetkiler vermiştir. Bu sayede vatandaş eşkıyalık sorunun halledilmesine ortak edilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti'nde yaşanan eşkıyalık olayları dış politikayı da etkilemiştir. Sınır ihlalinde bulunan eşkıyalar Türk köylerine baskınlar düzenlemiştir. Türkiye kendi içindeki asayişi sağlamaya çalışırken dışarıdan gelen tehlikeler için de girişimlerde bulunmuştur. Eşkıyalık olayları ülkenin her tarafında görülmüştür. Merkezi otoritenin daha az olduğu bölgelerde ise eşkıyalık daha yoğun bir şekilde cereyan etmiştir. Eşkıyaların en sık başvurdukları eylemler köy basma ve yol kesmedir. Bunun dışında eşkıya çeteleri ile jandarma birlikleri arasında çok fazla çatışmalar yaşanmıştır. Bu çatışmalar neticesinde birçok eşkıya gruplarına son verilmiştir.