Yazar "Kaya, Melek Yılmaz" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Küçük Resim
    Öğe
    Ekosistem Hizmetleri ve Mekânsal Planlama İlişkisinin Peyzaj Planlama Çerçevesinde Değerlendirilmesi
    (2019) Kaya, Melek Yılmaz; Uzun, Osman
    Ekosistem yaklaşımı, doğanın korunmasını ve sürdürülebilir kullanımını teşvik etmekte, doğal kaynakların vekültürel çeşitliliğe sahip insanların ekosistemlerin ayrılmaz bir parçası olduğunu kabul etmektedir. Bu yüzden;ekosistemlerin işleyişi ve hizmetlerinin anlaşılması önemlidir. Ekosistem hizmetleri, insanların ekosistemlerdensağladığı katkı veya faydalardır. Bu hizmetleri değerlendirmek için yapılan çalışmalar 1970’lerden bu yanagiderek artmaktadır. Doğanın korunması, doğal kaynak yönetimi ve mekânsal planlama sürecine ekolojikdeğerlerin dahil edilmesi konusunda ekosistem hizmetleri yaklaşımı ekolojik, sosyal ve ekonomikdeğerlendirmeler sağlamaktadır.Günümüzde, mekânsal planlarda, doğa koruma ve doğal kaynak yönetimi stratejilerinde yer verilen “çevre” ve“gelişme” kavramları arasında mutlak bir denge sağlanamadığı görülmektedir. Bu durum Türkiye’nin de tarafolduğu, Avrupa Peyzaj Sözleşmesi’nde; peyzajların korunması, yönetimi ve planlaması hususlarında yerel vebölgesel çalışmaların yürütülmesi şeklinde de vurgulanmaktadır [5]. Ekosistem hizmetleri yaklaşımıylamekânsal planlara ekolojik süreçleri dahil etmek mümkündür. Bu hizmetlerin belirlenmesi, haritalandırılması veplan kararlarında yer verilmesi ile peyzajların korunması ve geliştirilmesi sağlanabilmektedir. Çalışmada,ekosistem hizmetlerinin ve sınıflarının kavramsal olarak anlaşılması ulusal / uluslararası literatür çerçevesindeortaya konularak mekânsal planlama süreci, peyzaj planlama ve ekosistem hizmetlerinin ilişkisi, mekânsalplanlar ve peyzaj planları ile ekosistem hizmetlerinin bütünleştirilmesi üzerinde durulmuştur. Ekosistemhizmetlerinin doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımında bir planlama aracı olması gerekliliğivurgulanmaktadır. Sonuç olarak Türkiye’ de mekânsal planlama sürecinde ekosistem hizmetlerinin kullanımınailişkin bazı öneriler getirilmiştir.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Peyzaj planlamada ekosistem hizmetleri yaklaşımı: Düzce ili örneği
    (Düzce Üniversitesi, 2019) Kaya, Melek Yılmaz; Uzun, Osman
    Doğanın korunmasında ve sürdürülebilirliğinde, insan faaliyetlerinin ve doğal risklerin tanımlanması önemlidir. Ülkemizdeki mekansal planlarda, doğa koruma, ekolojik koruma zonları, sürdürülebilirlik gibi tanımlamalar yeterince görülmemektedir. Bu planlarda eksikliği görülen ekolojik temel ve sürdürülebilir gelişim yaklaşımlarının, peyzaj planlama ile sağlanabilineceği düşülmektedir. Planlama sürecinde bir araç olarak kullanılan ekosistem hizmetleri yaklaşımı, insanların ekosistemlerden sağladığı katkı veya faydalardır (fotosentez, polenleme, gıda, su kültürü vb.). Bu çalışmanda, ekosistem hizmetlerinin kavramsal olarak anlaşılması, ulusal / uluslararası literatür çerçevesinde ortaya konularak mekânsal planlama süreci, peyzaj planlama ve ekosistem hizmetlerinin ilişkisi ve bütünleştirilmesi üzerinde durulmuştur. Çalışma alanı, Batı Karadeniz Bölgesinde yaklaşık 259.300 ha alan kaplayan Düzce İli Merkez İlçesi olarak belirlenmiştir. Tez, envanter, analiz ve değerlendirme olmak üzere üç aşamalıdır. Birinci aşamada; Analitik Hiyerarşi Süreci kullanılarak, kaynak sağlayan, düzenleyen ve kültürel ekosistem hizmetlerinin kapasiteleri belirlenmiş ve Coğrafi Bilgi Sistemleri ortamında haritalandırılmıştır. İkinci aşamada; mekansal ve zamansal değişimin belirlenmesinde, yaklaşık 20 yıl öncesi ve sonrası için arazi örtüsü ve nüfus değişimi etkileri incelenmiştir. Üçüncü aşamada; peyzaj planlama (su infiltrasyonu, peyzaj erozyon riski, habitat fonksiyonu) ile ekosistem hizmetlerini ilişkilendirebilmesinde, tarım, ormancılık, turizm sektörleri ve yerleşimlerin gelişimleri için bazı değerlendirmelerde bulunulmuştur. Sonuç olarak; çalışma alanında kentleşme oranı ve nüfus artışının mevcut haliyle devam etmesi durumunda ekosistem hizmetleri kapasitelerinin olumsuz etkileneceği ortaya konulmuştur. Ekosistem hizmetleri yaklaşımının doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımında bir planlama aracı olması vurgulanarak, Türkiye'de mekansal planlama sürecinde ekosistem hizmetlerinin kullanımına ilişkin bazı öneriler getirilmiştir.