Yazar "Kalafat, Melih" seçeneğine göre listele
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Sayfa Başına Sonuç
Sıralama seçenekleri
Öğe Pansiyonlu ortaöğretim kurumlarında akran zorbalığı ve yönetici davranışları(Düzce Üniversitesi, 2018) Kalafat, Melih; Göksoy, SüleymanBu çalışmanın temel amacı, pansiyonlu ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin akran zorbalığı kapsamında kurban ve zorba olma düzeylerini belirlemek ve bu hususta yönetici davranışlarını ortaya çıkarıp bu sonuçlara dayanarak öneriler sunmaktır. Karma yöntem araştırma modellerinden açıklayıcı karma desene dayalı olarak yürütülen bu çalışmanın evrenini Kocaeli ilindeki pansiyonlu ortaöğretim kurumlarında hem öğrenim gören hem de pansiyonda kalan 1608 öğrenci ve bu pansiyonlu 22 ortaöğretim kurumunun yöneticileri oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel boyutunun örneklemini, bu çalışma evreninden seçkisiz olmayan örnekleme yöntemi kullanılarak amaçlı ölçüt örnekleme çeşidiyle seçilen ve pansiyonlu ortaöğretim kurumlarında eğitim gören toplam 556 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmanın nitel boyutunun örneklemini ise bu çalışma evreninden seçkisiz olmayan amaçlı örnekleme yöntemi ve maksimum çeşitlilik örneklemesi metoduyla seçilmiş on dört okul yöneticisidir. Bu yöneticiler Kocaeli İl Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı beş farklı okul türünden yedi okulda görev yapmaktadır. Verilerin toplanmasında "Akran Zorbalığı Belirleme Ölçeği Ergen Formu" ve "Akran Zorbalığına Yönelik Okul Yöneticileri Görüşme Formu" isimli ölçekler kullanılmıştır. Elde edilen veriler SPSS 23 paket programı kullanılarak çözümlenmiştir. Öncelikle verilerin analizinde Kolmogrov-Smirnov ve Shapiro Wilk normallik testi yapılmıştır. Ayrıca tanımlayıcı istatistiksel metotlar (frekeans, yüzde, ortalama, standart sapma) ve veriler normal dağılım göstermediği için parametrik olmayan testlerden Mann Whitney U ve Kruskal Wallis kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, pansiyonlu ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerin en fazla sözel zorbalığa ve en az cinsel zorbalığa uğradıkları tespit edilmiştir. Öğrencilerin zorba ölçeğinin alt boyutundan alınan puanların ortalamasına bakıldığında en fazla fiziksel zorbalığı ve en az söylenti çıkarma ve yayma zorbalığını gerçekleştirdikleri bulunmuştur. Pansiyonlu ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerin dışlama, söylenti çıkarma ve yayma ve cinsel zorbalık türlerinde kurban davranışlar sergilemelerinde sınıf düzeyine ilişkin puanlarda anlamlı farklılaşma olduğu sonucuna varılmıştır. Pansiyonlu ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerin eşyalarına zarar verme ve cinsel zorbalık türlerinde zorba davranış sergilemelerinde sınıf düzeyine ilişkin puanlarda anlamlı farklılaşma olduğu ortaya çıkmıştır. Pansiyonlu ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerin cinsiyete göre fiziksel, sözel, söylenti çıkarma ve yayma, eşyalara zarar verme ve cinsellik türlerinde kurban davranışları sergilemelerinde anlamlı farklılaşma olduğu sonucuna varılmıştır. Öğrencilerin kurban ölçeğinin alt boyutundan aldıkları puanların ortalamasına bakıldığında erkek öğrenciler kız öğrencilere göre daha çok zorbalığa maruz kaldıklarını ifade etmişlerdir. Pansiyonlu ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerin cinsiyete göre fiziksel, sözel, dışlama, söylenti çıkarma ve yayma, eşyalara zarar verme ve cinsellik türlerinde zorba davranışlar sergilemelerinde anlamlı farklılaşma olduğu sonucuna varılmıştır. Buna göre bütün zorbalık türlerindeki davranışlarda erkekler kızlara göre daha fazla zorba davranışlar sergilemişlerdir. Pansiyonlu ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerin okul türüne göre fiziksel, sözel, dışlama, söylenti yayma ve eşyalara zarar verme türlerinde kurban davranışları sergilemelerinde anlamlı farklılaşma olduğu bulunmuştur. Fiziksel zorbalık, dışlama zorbalığı ve eşyalara zarar verme zorbalığına en çok mesleki ve teknik anadolu lisesi öğrencileri kurban olmuştur. Sözel zorbalık ve söylenti çıkarma ve yayma zorbalığına en çok anadolu lisesi öğrencileri kurban olmuştur. Pansiyonlu ortaöğretim kurumlarındaki öğrencilerin okul türüne göre fiziksel zorbalık, sözel zorbalık, dışlama zorbalığı ve söylenti çıkarma ve yayma zorbalığı türlerinde zorba davranışları sergilemelerinde anlamlı farklılaşma olduğu sonucuna varılmıştır. Fiziksel zorbalığı en çok anadolu lisesi öğrencileri göstermiştir. Sözel zorbalık, dışlama zorbalığı ve söylenti çıkarma ve yayma zorbalığını en çok mesleki ve teknik anadolu lisesi öğrencileri yapmıştır. Pansiyonlu okul yöneticileri akran zorbalığını en fazla "her türlü normal olmayan rahatsız edici davranış" olarak tanımlamışlardır. Yöneticiler çoğunluğu "el-kol şakası ve rahatsız edici davranışları" fiziksel zorbalık olarak, "hakaret, küfür, lakap takma, dalga geçme ve aşağılama" davranışlarını sözel zorbalık olarak gördüklerini ifade etmişlerdir. Okul yöneticilerin yarıdan fazlası akran zorbalığını okullarında yaşanan bir sorun olarak görmektedir. Çoğu oranda okul yöneticisi akran zorbalığının "dönem başlarında çok" yaşandığını düşünmektedir. Yöneticiler akran zorbalığının en fazla bahçede ve pansiyonda gerçekleştiğini ifade etmişlerdir. Okul yöneticilerinin çoğunluğu akran zorbalığına tanık olduklarını ifade belirtmişlerdir. Yöneticiler akran zorbalığının sebeplerini zorbaların ve kurbanların sebepleri olarak ikiye ayırmışlardır. Yöneticilerin akran zorbalığına karşı çok çeşitli önlemler aldıkları saptanmıştır. Yöneticilerin yarısı akran zorbalığıyla ilgili disiplin olaylarının "kendilerine çok az yansıdığı veya hiç yansımadığını" ayrıca diğer yarısı ise "yılda bir veya iki kez ve yılda üç veya dört kez yansıdığını" ifade etmişlerdir. Yöneticiler akran zorbalığına karşı okul içi ve okul dışı çeşitli yöntem ve teknikler kullanmaktadırlar. Okul yöneticileri akran zorbalığı yaşayan öğrencilere ilişkin "dönem başında seminer vermek ve öğrencilerin kendilerine güvenmelerini sağlamak" gibi çok çeşitli düşünceleri ve bu öğrencilere yönelik yaptıkları çeşitli çalışmaların olduğunu ifade etmektedir. Yöneticiler ayrıca akran zorbalığı yaşayan öğrencilerin velilerine yönelik "velilerle görüşme" ve "ailelere dönem başında seminer verme" etkinliklerinde bulunduklarını belirtmişlerdir. Okul yöneticileri akran zorbalığı yapan öğrencilere ilişkin çeşitli düşünceleri ve bu öğrencilere yönelik yaptıkları farklı çalışmaların olduğu ifade etmişlerdir. Pansiyonlu ortaöğretim kurum yöneticileri akran zorbalığını yapan öğrencilerin ailelerine ilişkin "veli ile görüşme" yapmakta olduklarını ifade etmişlerdir. Yöneticiler akran zorbalığının önlenmesi için okul içine yönelik en fazla "Öğrencilere seminer/eğitim vermek" önerisinde bulunmuşlardır. Yöneticiler ayrıca okul dışına yönelik en fazla "ailelere eğitim vermek" önerisinde bulunmuşlardır. Elde edilen veriler ışığında akran zorbalığı kapsamında eğitim yönetimi araştırmacılarına, okul yöneticilerine ve ilgili kurum ve kuruluşlara konuyla ilgili uygulamaya yönelik önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Sözcükler: Akran zorbalığı, Zorba, Kurban, Pansiyonlu Ortaöğretim Kurumu, Pansiyonlu Ortaöğretim Kurumu Yöneticisi
