Yazar "Canbay, Şerif" seçeneğine göre listele

Listeleniyor 1 - 20 / 29
  • Küçük Resim
    Öğe
    Causality Relationships Between Per Capita Income and Research and Development (R&D) Expenditures in Asian Tigers, China, and Turkey
    (2021) Kırca, Mustafa; Canbay, Şerif; İnal, Veysel; Genç, Sema Yılmaz
    This study investigates the relationship between R&D expenditures and per capita income forAsian Tigers (Hong Kong, Korea, Singapore), China, and Turkey. For this purpose, the relationshipsbetween variables are investigated using the bootstrap panel causality test developed by Konya (2006).In the study, analyses are made using data between 1998 and 2016. According to the analysis results,there is a unidirectional causality relationship between R&D expenditures to per capita income in HongKong and Korea. On the other hand, there is a unidirectional causality relationship from per capitaincome to R&D expenditures in China and Turkey. The coefficients of these causality relationshipsare positive.
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Does Agricultural Support Policy Affect Crop Production in Turkey?
    (Bartın Üniversitesi, 2021) Canbay, Şerif
    One of the most basic requirements of humanity is the need for nutrition. Therefore, the demand for food products that do not have a substitute for human life is quite heavy. To this end, the agricultural sector becomes prominent to meet the need for nutrition but puts economic units in a great search. In this context, the agricultural sector is an important dynamic of the country’s economies. This study seeks to answer how support and incentives for the agricultural sector affect agricultural crop production. In this context, the ARDL bounds test with a structural break was conducted using Turkey’s 1995-2018 data to determine the effects of agricultural supports on agricultural crop production. According to the analysis results, it was found out that agricultural supports in Turkey positively affect agricultural crop production in both the short and long term.
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    The Effects of Economic Growth and Renewable Energy Consumption on Environmental Pollution in Turkey
    (Maliye Bakanligi, 2019) Canbay, Şerif
    This study was carried out to determine the effects of economic growth and renewable energy consumption on environmental pollution in Turkey. For this purpose, Turkey's data for the period of 1990-2016 were examined with a boundary test base on an Autoregressive Distributed Lag Model (ARDL). According to test results, there appears to be cointegration between the variables. Besides, it was found that economic growth increased carbon dioxide (CO2) emissions both in the short -and the long term while renewable energy consumption reduced CO2 emissions both in the short- and long term.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Electricity consumption and economic growth in D8 countries: Bootstrap panel causality
    (Statistical Economic and Social Research and, 2021) Canbay, Şerif
    This study aims to test whether there is any relationship between the electricity consumption and gross domestic product of D8 countries (Bangladesh, Egypt, Indonesia, Iran, Malaysia, Nigeria, Pakistan, and Turkey) and in the period of 1971 and 2014. The relationships between variables are examined through the Bootstrap Panel Causality test. The most important reason for choosing this test is that it reveals individual causality relationships for each country and that there is no need for unit root and/or cointegration testing prior to it. According to the Bootstrap Panel Causality test results, there is a positive and unidirectional causality relationship from electricity consumption to economic growth (the growth hypothesis) in Iran and from economic growth to electricity consumption in Indonesia and Nigeria (the conservation hypothesis). For Egypt and Malaysia, a positive and bidirectional causality relationship (the feedback hypothesis) is determined between the variables, while no causality (the neutrality hypothesis) relationship is found between the variables in Bangladesh, Pakistan, and Turkey. © 2021, Statistical Economic and Social Research and. All rights reserved.
  • Küçük Resim
    Öğe
  • Küçük Resim
    Öğe
    Health expenditures (total, public and private) and per capita income in the BRICS plus T: panel bootstrap causality analysis
    (Emerald Group Publishing Ltd, 2022) Canbay, Şerif; Kırca, Mustafa
    Purpose - The study aims to determine whether there is a bidirectional causality relationship between health expenditures and per capita income in Brazil, Russia, India, China, South Africa and Turkey (BRICS+T). Design/methodology/approach - For that purpose, the 2000-2018 period data of the variables were tested with the Konya (2006) panel causality test. Additionally, the causality relationships between public and private health expenditures and per capita income were also investigated in the study. Findings - According to the analysis results, there is no statistically significant causality relationship from total health expenditures and public health expenditures to per capita income in the relevant countries. Besides, there is a unidirectional causality relationship from private health expenditures to per capita income only in Turkey. On the other hand, a unidirectional causality relationship from per capita income to total health expenditures in China, Russia, Turkey and South Africa and from per capita income to public health expenditures in India, Russia, Turkey and South Africa were determined. Consequently, a causality relationship from per capita income to private health expenditures was found out in Russia and Turkey. Originality/value - The variables are tested for the first time for BRICS+T countries, vis-a-vis the period under consideration and the method used.
  • Küçük Resim
    Öğe
    INVESTIGATING THE EFFECT OF TURKEY'S HIGH-TECH EXPORTS ON THE ECONOMIC GROWTH USING THE STRUCTURAL BREAK ARDL BOUNDS TESTING
    (2020) Canbay, Şerif
    While the technological capacity and efforts of developed and some developing countries as a result of R&Dactivities position these countries among the high-technology product exporting countries, it is seen thatdeveloping countries that don't have adequate technological infrastructure and don't attach importance to R&Dactivities are among the countries that import technology and high technology products at higher costs. Thetechnological knowledge and skills discovered as a result of the increase in the intensity of R&D activities affecteconomic growth positively by leading to new high-tech products purchased in international markets.This study aims to investigate the relationship between Turkey's high-tech exports economic growth. For thispurpose, ARDL bounds testing was carried out to predict the relationships between the variables using the dataon high-tech exports and GDP variables of Turkey for the 1989-2016 period. As a result of the analysis, it wasfound that a 1% increase in high technology exports increased the economic growth by approximately 0.44% inthe long term.
  • Küçük Resim
    Öğe
    KIRILGAN BEŞLİ ÜLKELER İÇİN PHILLIPS EĞRİSİ ANALİZİ
    (2020) Canbay, Şerif; Kırca, Mustafa
    Bu çalışmada enflasyon ile işsizlik arasındaki ilişkilerin araştırılması amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda Kırılgan Beşli ülkeler olarak adlandırılan Brezilya, Endonezya, Hindistan, Güney Afrika ve Türkiye’nin 1991-2019 dönemi verileri kullanılarak enflasyon oranı ile işsizlik oranı arasındaki ilişkiler, Kónya (2006) panel bootsrap nedensellik testi yardımıyla araştırılmaktadır. Yapılan analizler sonucunda Hindistan’da işsizlikten enflasyona doğru negatif nedensellik ilişkisi ve Türkiye’de enflasyondan işsizliğe doğru negatif nedensellik ilişkisi vardır. Diğer ülkelerde ise değişkenler arasında herhangi bir nedensellik ilişkisi yoktur.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Relationships Between Defence Expenditures and Economic Growth in G7 Countries: Panel Bootstrap Causality Analysis
    (2021) Oflaz, Erkan; Kırca, Mustafa; Canbay, Şerif
    It is important to reveal the relationship between defence expenditures and economic growth for both developed countries and developing countries. Dynamic political and economic developments affect defence expenditures. Many macroeconomic variables of countries are affected by the change in defence expenditures. Economic growth comes first among these macroeconomic variables. This study aims to determine the relationships between the economic growth and defense expenditures of the G7 countries for the period 1988-2018. For this purpose, the relationships between variables were examined using bootstrap panel causality analysis developed by Kónya (2006). According to the analysis results, it was found that there is a unidirectional causality relationship from defense expenditures to economic growth in the USA, Germany, Japan, England, and Canada. The sign of causality relationships is negative in the USA, UK, and Canada, and positive in Germany and Japan. On the other hand, in the findings of the study, an insignificant causality relationship was found between variables in France and Italy. Besides, for the G7 countries, an insignificant causality relationship has been determined from economic growth to defense expenditures. Economic and political inferences were made based on the findings obtained at the end of the study.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Tarımsal destek, iktisadi kalkınma ve enflasyon arasındaki ilişkilerin Bootstrap panel nedensellik testi ile analizi
    (2022) Canbay, Şerif; İnal, Veysel; Kırca, Mustafa
    Tarım sektörü gelişmiş ülke ve gelişmekte olan ülke ekonomileri açısından büyük önem taşımaktadır. Tarım iktisadi kalkınma ve yoksulluğu azaltmak için önem arz eden bir sektördür. Özellikle az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en temel sorunlarından birinin sermaye birikiminin yetersizliği olduğu göz önüne alındığında, tarım sektörü bu grup ülkelerin kalkınmalarını destekleyebilecek sermaye birikimini sağlamaya imkân sunabilecek sektörlerden biridir. Fakat tarım sektörünün kendine has kırılgan yapısı birçok problemi de beraberinde getirebilmektedir. Bu sorunların başında tarımsal çıktılara özgü fiyat istikrarsızlığı yer almaktadır. Dolayısıyla tarım sektörünün ülke ekonomileri açısından önemi hükümetlerin bu sektörü koruyucu ve destekleyici politikalar üretmesine neden olmaktadır. Bu çalışmada BRICS+T ülkelerin 2000-2020 dönemlerini kapsayan verileri doğrultusunda, Kónya (2006) tarafından geliştirilen Bootstrap Panel Nedensellik testi kullanılarak tarımsal destekler, iktisadi kalkınma ve enflasyon arasındaki nedensellik ilişkisini incelemek amaçlanmıştır. Çalışmanın bulguları ülkeler arasında farklılık arz etmektedir. Çin ve Hindistan haricinde diğer ülkelerde tarımsal destekler, iktisadi kalkınma ve enflasyon değişkenleri arasında nedensellik ilişkileri tespit edilmiştir.
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    The Operation of Credit Channel in Fragile Five Countries
    (Politik Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi, 2020) Mercan, Derya; Canbay, Şerif
    Bu çalışmada parasal aktarım mekanizması kanallarından kredi kanalının ampirik olarak incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda Kırılgan Beşli olarak adlandırılan Brezilya, Endonezya, Hindistan, Güney Afrika ve Türkiye için 2001:Q1-2019Q4 çeyrek dönem verileriyle panel Granger nedensellik analizi yapılmıştır. Granger nedensellik analizi sonuçlarına göre faiz oranları kredi hacminin Granger nedeni iken, kredi hacmi de enflasyonun Granger nedenidir. Fakat kredi hacmi ile büyüme arasında bir nedensellik ilişkisi tespit edilmemiştir. Büyüme ve kredi hacmi arsında nedensellik ilişkisinin olmaması kredi kanalının söz konusu ülkelerde kısmen işlediğini göstermektedir.
  • Küçük Resim
    Öğe
    TÜRKİYE'DE ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME (AR-GE) HARCAMALARININ İHRACAT ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
    (2020) Canbay, Şerif
    Ar-Ge faaliyetleri birçok yönü ile makro ekonomik performansları olumlu yönde etkileyebilmektedir. Ar?Gefaaliyetleri ülkelerin bilgi birikimini artırarak yeni ürünlerin üretilmesini ve yeni pazarlara açılarak yüksek kazançlarelde edilmesini sağlamaktadır. Tüm bu tespitler ise çoğu araştırmacıyı Ar-Ge faaliyetlerin iktisadi büyüme üzerindekietkilerini saptamaya yönelik çalışmalar yapmaya sevk etmiştir. Bu çalışma Türkiye için Ar-Ge harcamalarının ihracatüzerindeki etkilerini tespit etmek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla 2004-2017 dönemine ait değişkenler arasındakiilişkiler Gecikmesi Dağıtılmış Otoregresif Modele (ARDL) dayalı sınır testi yardımıyla incelenmiştir. Sınır testisonuçlarına göre değişkenler arasında uzun dönemli ilişkilerin varlığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte Ar-Geharcamalarının kısa ve uzun dönemde ihracatı arttırdığı yönünde bulgulara ulaşılmıştır.
  • Küçük Resim
    Öğe
    TÜRKİYE'DE ELEKTRİK ÜRETİMİ İÇİN KULLANILAN PETROL TÜKETİMİ, YENİLENEBİLİR ENERJİ KULLANIMI İLE İKTİSADİ BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN ANALİZİ
    (2020) Canbay, Şerif
    Bu çalışmanın amacı 1985-2017 yılları arası Türkiye’de elektrik üretiminde kullanılanpetrol tüketimi, yenilenebilir enerji kullanımı ve iktisadi büyüme arasındaki ilişkilerianaliz etmektir. Değişkenler arasındaki ilişkiler Johansen eşbütünleşme ve Grangernedensellik testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Değişkenlerde tespit edilen yapısalkırılmaların da dâhil edildiği analizler neticesinde değişkenler arasında eşbütünleşmeilişkisinin olduğu tespit edilmiştir. Nedensellik ve etki tepki test sonuçlarına göre iktisadibüyüme petrol tüketimini, petrol tüketimi ise iktisadi büyümeyi negatif yönde etkilemektedir.Ayrıca yenilenebilir enerji kullanımı iktisadi büyümeyi pozitif yönde etkilerken, petroltüketimini negatif yönde etkilemektedir.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Türkiye'de Gıda Fiyatlarının Belirleyicileri: Fourier Engle-Granger Eşbütünleşme Testi
    (2023) İnal, Veysel; Canbay, Şerif; Kırca, Mustafa
    Bu çalışma, 2008M04-2020M08 döneminde Türkiye'de tüketici faiz oranları, reel efektif döviz kuru endeksi ve gıda üretim endeksinin gıda fiyat endeksi üzerindeki etkilerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Değişkenler arasındaki ilişkiler Fourier Engle-Granger (FEG) eşbütünleşme testi, uzun dönem katsayı tahmin edicileri ve hata düzeltme modeline dayalı Fourier Granger nedensellik testleri ile incelenmiştir. Bu çalışmada, Türkiye'de ciddi bir sorun haline gelen gıda fiyat endeksindeki artışa neden olan faktörler araştırılırken yeni geliştirilen bir zaman serisi analizi kullanılmıştır. Hem dönem hem de yöntem açısından Türkiye için bu konuda yapılan ilk çalışmadır. FEG eşbütünleşme testi sonuçlarına göre, uzun dönemde tüketici faiz oranları, reel efektif döviz kuru ve gıda üretim endeksinin gıda fiyatları üzerinde anlamlı etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Uzun vadede, gıda üretim endeksindeki %1'lik bir artış gıda fiyat endeksini %0,39 ve %0,33 oranında, reel döviz kurundaki %1'lik bir artış ise gıda fiyat endeksini %0,26 ve %0,25 oranında düşürmektedir. Tüketici faiz oranlarının önemli bir etkisi yoktur. Ayrıca hata düzeltme modeline dayalı Fourier Granger nedensellik testi sonuçlarına göre reel efektif döviz kuru endeksi ve gıda üretim endeksinden gıda fiyat endeksine doğru nedensellik ilişkisi vardır. Çalışma politika yapıcılar için önemli bulgular içermektedir.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Türkiye'de İktisadi Büyüme ile Yenilenebilir Enerji Tüketiminin Çevre Kirliliği Üzerindeki Etkileri
    (2019) Canbay, Şerif
    Bu çalışma Türkiye için iktisadi büyüme ve yenilenebilir enerjikullanımının çevre kirliliği üzerindeki etkilerini tespit etmek amacıylayürütülmüştür. Bu amaçla Türkiye’ye ait 1990-2016 dönemi verileriGecikmesi Dağıtılmış Otoregresif Modele (ARDL) dayalı sınır testiyardımıyla incelenmiştir. Test sonuçlarında değişkenler arasındaeşbütünleşme ilişkisi tespit edilmiştir. Bununla birlikte iktisadi büyümeninkısa ve uzun dönemde karbon dioksit (CO2) emisyonunu artırdığı,yenilenebilir enerji tüketiminin ise kısa ve uzun dönemde CO2 emisyonunuazalttığı yönünde bulgulara ulaşılmıştır.
  • Küçük Resim
    Öğe
    TÜRKİYE'DE KONUT FİYATLARI, BÜYÜME VE MAKROEKONOMİK DEĞİŞKENLER ARASINDAKİ İLİŞKİNİN EKONOMETRİK ANALİZİ
    (2020) Mercan, Derya; Canbay, Şerif
    Bu çalışma daha istikrarlı bir konut piyasası geliştirmek ve ekonomik kalkınmayı desteklemek amacıyla para politikası değişikliklerinin konut fiyatları kanalı aracılığıyla ekonomiye aktarımı ile ilgili önlemlerin formüle edilmesinde politika yapıcılar için çıkarımlar sunmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’de konut fiyatları kanalının işlerliğini sınamak maksadıyla 2010Q1-2019Q2 dönemi çeyrek verileri kullanılmak suretiyle Vektör Hata Düzeltme Modeli (VAR/VECM) uygulanmıştır. Çalışmanın Granger nedensellik analizi bulguları, faiz oranlarından kredi hacmine, kredi hacminden de konut fiyatları ve tüketici fiyat endeksine doğru kısa ve uzun dönemde nedensellik ilişkileri olduğu yönündedir. Ayrıca büyümeden konut fiyatlarına doğru kısa ve uzun dönemde nedensellik mevcuttur. Bununla birlikte kısa dönemde faiz oranlarından büyümeye doğru nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Çalışmanın etki-tepki analizi sonuçlarında faiz oranları ve büyüme, konut fiyatlarını azaltırken, kredi hacmi konut fiyatlarını arttırmaktadır. Konut fiyatları ise büyüme ve kredi hacmini arttırırken, faiz oranları ve tüketici fiyat endeksi üzerinde azaltıcı etki oluşturmaktadır.
  • Küçük Resim Yok
    Öğe
    Türkiye'de Parasal Aktarım Mekanizmalarından Kredi Kanalı İşliyor Mu?
    (Bitlis Eren Üniversitesi, 2020) Mercan, Derya; Canbay, Şerif
    Parasal aktarım mekanizmalara ait olan kanallar, parasal değişimlerin toplam talep ve toplam gelir arasındaki ilişkileri yansıtarak politika yapıcılar için yol gösterici olabilmektedir. Bu açıdan bakıldığında reel sektör ile finansal sektör arasındaki ilişkilerin daha iyi anlaşılabilmesi ve politika yapıcıların finansal piyasalarda görülen dalgalanmaları daha iyi yorumlayabilmesi bakımından parasal aktarım mekanizmalarının nasıl işlediğinin bilinmesi önem arz etmektedir. Bu çalışmada da parasal aktarım mekanizması kanallarından kredi kanalının ampirik olarak incelenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda Türkiye’de 2005:Q1-2019Q4 çeyrek dönem verileriyle VECM analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgular Türkiye’de kredi kanalının işlediğini göstermektedir.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Türkiye'de Sanayi ve Tarım Sektörü Faaliyetleri ile İktisadi Büyüme Arasındaki İlişkiler: Kaldor Büyüme Yasasının Analizi
    (2020) Canbay, Şerif; Kırca, Mustafa
    İktisadi büyüme gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin politika yapıcılarınınen temel uğraş konularının başında yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı da1961-2017 yılları arası Türkiye’de tarım ve sanayi üretimi ile iktisadi büyümearasındaki ilişkileri analiz etmektir. Değişkenler arasındaki ilişkiler önceJohansen eşbütünleşme, sonrasında ise Granger nedensellik testleri ile analizedilmiştir. Analizlerde değişkenlerde tespit edilen yapısal kırılmalar dadikkate alınmıştır. Yapılan analizler neticesinde değişkenler arasındaeşbütünleşme ilişkisi gözlemlenmiştir. Ayrıca çalışmada, Türkiye’deKaldor’un birinci ve üçüncü yasasını destekler sonuçlara ulaşılamamıştır.Test sonuçlarına göre iktisadi büyüme sanayileşmeyi pozitif yönde,sanayileşme ise tarım sektörünü negatif yönde etkilemektedir. Son olarakiktisadi büyüme tarım sektörünü negatif, tarım sektörü iktisadi büyümeyipozitif yönde etkilemektedir. Amaç: Çalışmada Türkiye için Nicholas Kaldor’un (1966; 1968) öne sürdüğüsanayileşme sürecinin iktisadi büyümeye ve pozitif dışsallığı ile diğersektörlere olumlu katkısının olup olmadığını sınanması amaçlanmaktadır.Bu amaç doğrultusunda Türkiye’nin gayri safi yurt içi hasıla, sanayi vetarım üretimine ait 1961-2017 dönemi verileri kullanılarak Kaldor’unbüyüme yasası analiz edilmektedir.Yöntem: Çalışmada değişkenler arasındaki ilişkiler altı aşamadaincelenmiştir. Birinci aşamada değişkenlerde var olan anlamlı yapısalkırılmalar Bai ve Perron (1998, 2003) tarafından geliştirilen testlebelirlenmiştir. İkinci aşamada değişkenlerin durağanlık düzeyleri gelenekselbirim kök testlerinden olan Genelleştirilmiş Dickey-Fuller (ADF), PhillipsPerron (PP) ve Kwiatkowski-Phillips-Schmidt-Shin (KPSS) birim kök testleriile Zivot ve Andrews (1992) tarafından geliştirilen yapısal kırılmalı birimkök testleri (ZA) yardımıyla belirlenmiştir. Üçüncü aşamada değişkenlerarasında uzun dönemli ilişkileri saptayabilmek amacıyla JohansenEşbütünleşme Analizi kullanılmıştır. Dördüncü aşamada değişkenlerarasındaki nedensellik ilişkileri Vektör Hata Düzeltme Modeline dayalıGranger nedensellik analizi kullanılarak tespit edilmiştir. Beşinci aşamadatespit edilen nedenselliklerin yönünü belirlemek amacıyla Etki-Tepkianalizleri kullanılmıştır. Son olarak, altıncı aşamada nedensellik testiylebulunan nedensellik ilişkisinin inceleme dönemi dışında da geçerli olupolmadığı belirlemek amacıyla Varyans Ayrıştırma Analizindenyararlanılmıştır. Üçüncü aşamadan son aşamaya kadar olan süreç zaman serisi analizlerinde sıklıkla kullanılan ve Sims (1980) tarafından geliştirilenVektör Otoregresif (VAR) modellerine dayanmaktadır. Birinci aşamada eldeedilen yapısal kırılma tarihleri VAR modeline dahil edilerek diğer aşamalaruygulanmıştır.Bulgular: Yapılan kırılmalı analizlerde değişkenlerde yapısal kırılmalarınolduğu belirlenmiştir. Elde edilen kırılma tarihleri dikkate alınarakdeğişkenler arasındaki eşbütünleşme ve nedensellik ilişkileri test edilmiştir.Johansen eşbütünleşme test sonuçlarına bakıldığında, değişkenler arasındahem iz hem de maksimum olabilirlik test istatistiklerine göre anlamlıeşbütünleşme ilişkisi olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Bunun anlamı LGDP,LAGR ve LIND arasında uzun dönemli anlamlı ilişkiler vardır. Buaşamadan sonra yapılan Granger nedensellik testi sonuçlarına göre kısadönemde LAGR’dan LGDP’ye doğru tek yönlü, LIND’den LAGR’a tekyönlü, LGDP’den LIND’e ise tek yönlü nedensellik ilişkisi olduğugörülmektedir. Uzun dönemde ise LGDP’den ve LIND’den LAGR’a doğrutek yönlü nedensellik ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Elde edilennedensellik sonuçlarının yönünü belirlemek amacıyla etki-tepkifonksiyonları incelenmiştir. Etki-tepki fonksiyonlarına göre LAGR’dameydana gelen bir şok LGDP’yi yaklaşık 5 dönem pozitif yönde etkilemektesonrasında ise etki kaybolmaktadır. LGDP’de meydana gelen bir şokunLAGR’ı genellikle negatif etki ettiği görülmektedir. LIND, LAGR’i 7 dönemnegatif yönde etkilemekte sonrasında ise etki kaybolmaktadır. LGDP iseLIND’i tüm periyod boyunca pozitif yönde etkilemektedir. Son olarakyapılan Varyans ayrıştırma analiz sonuçlarına göre iktisadi büyümedekideğişmenin %1.5’i LIND’den, %8.5’i LAGR’dan, %90’ı ise kendi şoklarındankaynaklanmaktadır. LAGR’daki değişmenin %5’i LIND’den, %50’si kendişokundan, %45’i ise LGDP den kaynaklanmaktadır. LIND’deki birdeğişmenin ise % 68’i kendi şokundan, %20’si LAGR’den, %12’i iseLGDP’de meydana gelen şoklarla açıklanmaktadır.Sonuç: Elde edilen bulgulara göre iktisadi büyümenin sanayi üretiminidestekler nitelikte olmaması Türkiye’de sanayi sektörünün katma değeriyüksek çıktıları ortaya koyamamasından kaynaklanabilir. AyrıcaTürkiye’nin imalat sanayiinde ithal girdi bileşenlerinin yüksek olmasıiktisadi büyümeyi artırıcı etkisinin olmamasının en büyük nedenlerindenbiridir. Bununla birlikte Mamgain’a (1999) ait çalışmada da vurgulandığıgibi küreselleşme süreci neticesinde ortaya çıkan faktörlerin Kaldor’unmodeline dahil edilmesinde fayda görülmektedir. Dünya Bankası verilerinegöre Türkiye’de sanayi sektörünün 2018 yılı itibariyle milli gelir içerisindekipayı %29,5 civarındadır. Malezya’da bu oran %38.3, Güney Kore’de %35.1,Tayland’da %35, Endonezya’da %39.7 olarak gerçekleşmiştir. Sanayileşmesüreci ile iktisadi büyüme hızlarını artıran bu ülkelere nazaran Türkiye’ninsanayi üretimi daha düşük seviyelerde görülmektedir. Diğer bir bulgu isesanayi üretimindeki artışın tarım üretimini negatif yönde etkilemesidir. TheWorld Bank (2019b) verilerine göre sanayi sektörünün milli gelir içerisindekipayı arttıkça tarımsal üretimin payı devamlı surette azalmaktadır. Türkiye’nin 1990 yılında tarımsal üretimin katma değeri milli gelirin%17.5’ini oluştururken bu oran 2018 yılında %5.8 olarak gerçekleşmiştir.Sanayileşme süreci ile birlikte işgücünün diğer sektörlerden sanayisektörüne doğru kayması doğal bir süreç olarak dünya tarihi boyuncagözlemlenen bir sonuçtur. Lakin bu süreçte beklenti Kaldor’un da ifadeettiği gibi gizli işsizliğin daha yoğun olduğu tarım sektöründeki atılişgücünün sanayi sektörüne doğru kayma
  • Küçük Resim
    Öğe
    TÜRKİYE'DE SAVUNMA HARCAMALARI İLE YENİLENEBİLİR ENERJİ TÜKETİMİNİN ENERJİ İTHALATI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
    (2019) Canbay, Şerif; Pirali, Kerem
    Bu çalışma Türkiye için savunma harcamaları ve yenilenebilir enerji kullanımının enerji ithalatı üzerindeki etkilerinitespit etmek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla 1975-2015 dönemine ait değişkenler arasındaki ilişkiler GecikmesiDağıtılmış Otoregresif Modele (ARDL) dayalı sınır testi yardımıyla incelenmiştir. Sınır testi sonuçlarına göredeğişkenler arasında uzun dönemli ilişkilerin varlığı tespit edilmiştir. Bulgular, savunma harcamalarındaki %1'likartışın uzun dönemde enerji ithalatını %0.27 artırdığını; yenilenebilir enerji tüketimindeki %1'lik artışın ise enerjiithalatını kısa ve uzun dönemde, sırasıyla, %0.01 ve %0.02 azalttığını ortaya koymaktadır. Bununla birlikte, hatadüzeltme katsayısının negatif ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu, yani kısa dönemdeki sapmaların uzun dönemdedengeye geldiği sonucuna ulaşılmıştır.
  • Küçük Resim
    Öğe
    Türkiye'de Savunma Harcamaları İle Yenilenebilir Enerji Tüketiminin Enerji İthalatı Üzerindeki Etkileri
    (2019) Canbay, Şerif; Pirali, Kerem
    Bu çalışma Türkiye için savunma harcamaları ve yenilenebilir enerji kullanımının enerji ithalatı üzerindeki etkilerinitespit etmek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla 1975-2015 dönemine ait değişkenler arasındaki ilişkiler GecikmesiDağıtılmış Otoregresif Modele (ARDL) dayalı sınır testi yardımıyla incelenmiştir. Sınır testi sonuçlarına göredeğişkenler arasında uzun dönemli ilişkilerin varlığı tespit edilmiştir. Bulgular, savunma harcamalarındaki %1'likartışın uzun dönemde enerji ithalatını %0.27 artırdığını; yenilenebilir enerji tüketimindeki %1'lik artışın ise enerjiithalatını kısa ve uzun dönemde, sırasıyla, %0.01 ve %0.02 azalttığını ortaya koymaktadır. Bununla birlikte, hatadüzeltme katsayısının negatif ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu, yani kısa dönemdeki sapmaların uzun dönemdedengeye geldiği sonucuna ulaşılmıştır.