Kulaç, ŞemsettinAslan, Elif Dudu2021-02-252021-02-252019https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=jNRDC1RLfVd4_T7x7ZXmmVguLeKIt04KacGbh7N1TUx5FRL1ZeexNeIEGThbqk2jhttps://hdl.handle.net/20.500.12684/7686YÖK Tez No: 575548FARKLI AŞI YÖNTEMLERİNİN VE ORTAM SICAKLIĞININ KESTANE (Cestanea sativa Mill.) AŞILARINDA TUTMA BAŞARISINA ETKİSİ Elif Dudu ASLAN Düzce Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Orman Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi Danışman: Dr. Öğr. Üyesi Şemsettin KULAÇ Mart 2019, 37 sayfa Kestane (Cestanea sativa Mill.) ağaçlarının Türkiye'de Karadeniz, Marmara ve Ege Bölgesinde geniş yayılış alanları bulunmaktadır. Ayrıca Batı Akdeniz Bölgesinde lokal olarak bazı noktalarda yayılış göstermektedir. Özellikle Isparta-Sütçüler, Antalya-Selge ve Antalya-İbradı beldelerinde anıt niteliğinde bireylerden oluşan popülasyonlar bulunmaktadır. Türkiye'de geniş bir alanda yayılış gösteren kestaneler son yıllarda kanser ve mürekkep hastalığı yüzünden çok fazla ölümlere ve gövde kayıplarına maruz kalmaktadır. Kestanenin sürgün verme yeteneğinin yüksek olması türün bu hastalıklara karşı doğal olarak hayatta kalmasına yardım etmektedir. Türün kansere karşı geleceğinin koruma altına alınması için biyolojik, kimyasal veya mekanik birçok çalışma yapılmaktadır. Ayrıca türün kullanımının yaygınlaştırılması için ülke halkının daha fazla bilinçlendirilmesine yönelik Orman Genel Müdürlüğü' nün de bazı çalışmaları bulunmaktadır. Kestanenin üretimine yönelik ıslah (aşılama, seleksiyon, genetik varyasyon vb.) çalışmalarının artırılarak devam ettirilmesi gerekmektedir. Bu çalışma iki aşamadan oluşmaktadır. İlk olarak farklı aşı yöntemlerinin (yarma, dilcikli, yongalı göz ve keçi ayağı) aşı kaynamasına dolayısıyla aşı tutma başarısına etkisi araştırılmıştır. İkinci olarak ortam sıcaklığının aşı tutma başarısına etkisi araştırılmıştır. Bu bağlamda sıcaklığı ve nemi kontrol edilebilen 6 farklı ortam sıcaklığı (10°C, 15°C, 20°C, 25°C, 15/5°C (16/8 saat), 20/10°C (16/8 saat)) ile sıcaklığı ve nemi kontrol edilemeyen tünel sera kullanılmıştır. Çalışmada altlık olarak Akçakoca Kestane Bayırı yöresindeki doğal ormanlardan toplanan kestanelerden yetiştirilen bir yaşındaki tüplü fidanlar kullanılmıştır. Çalışmada Sinop-Erfelek orijinli aşı kalemleri kullanılmıştır. Çalışma için Düzce üniversitesi Orman Fakültesi'ne ait tünel seralar ve laboratuvarlar kullanılmıştır. Tüp harcı olarak %30 orman toprağı, %30 torf, %30 dere kumu, %10 organik koyun gübresi kullanılmıştır. Çalışmada ilk olarak kestane tohumları çimlendirme dolaplarında çimlendirilmiş ve çimlenen tohumlar 01.02.2014 tarihinde polietilen tüplere ekilmiştir. Bir yaşındaki fidanlara 07.03.2015 tarihinde aşılamalar yapılmıştır. Çalışmanın ilk kısmı için tünel sera ortamında aşıların kaynaması beklenmiştir. İkinci kısmı için ise Tohum teknolojileri laboratuvarındaki çimlendirme dolaplarında değişik sıcaklıklarda kaynama başarısı araştırılmıştır. 30.06.2015 tarihinde aşılar kontrol edilmiş ve tutmuş olanlar sayılarak tutma başarısı belirlenmeye çalışılmıştır. Sonuçta, ilk olarak aşı yönteminin tutma başarısına etkisi incelendiğinde en yüksek tutma başarısı %63,33' lük bir oranı ile yongalı göz aşılardan elde edilmiştir. Dilcikli aşıların tutma başarısı %54,44' lük bir oran ile ikinci olmuştur. En düşük tutma başarısı ise %12,75 ile keçi ayağı yöntemi ile yapılan aşılarda olmuştur. Yarma aşı yönteminde ise %43,33' lük bir tutma başarısı elde edilmiştir. Farklı ortam sıcaklıklarının aşı tutma başarısına etkisine incelendiğinde, en yüksek tutma başarısı % 81,56' lık bir oran ile 15/5°C (16/8 saat) değişken sıcaklıkta elde edilmiştir. 15°C sabit sıcaklıktaki aşıların tutma başarısı %78,3 lük bir oran ile ikinci olmuştur. En düşük tutma başarısı ise %18,66 ile 25°C sabit sıcaklıkta olmuştur. Ardından en kötü ikinci performans %33,33 ile 10°C sabit sıcaklıkta olmuştur. Diğer sıcaklıklardaki tutma başarıları ise sırasıyla 20/10°C (16/8saat), 20°C ve tünel sera ortamlarında, %50, %60 ve %54,43 olarak bulunmuştur.ABSTRACT THE EFFECT OF DİFFERENT GRAFTİNG METHOD STOGRAFTİNG SUCCESS İN CHESTNUT (Cestanea sativa Mill.) Elif Dudu ASLAN Düzce University Graduate School of Natural and Applied Sciences, Department of Forest Engineering Master's Thesis Supervisor: Assist. Dr. Öğr. Şemsettin KULAÇ March 2019, 37 pages Chestnut (Cestane sativa Mill.)Trees in the Black Sea in Turkey, a wide distribution in the Marmara and Aegean regions. It is also locally distributed in some points in the Western Mediterranean Region. Especially, there are populations consisting of monumental individuals in Isparta-Sütçüler, Antalya-Selge and Antalya-İbradı towns. Chestnuts are distributed in a wide area in Turkey in recent years due to ink disease and cancer death and the body is exposed to too much loss. The fact that the chestnut is capable of exile helps the species to survive naturally against these diseases. Many biological, chemical or mechanical studies are being carried out to protect the species against cancer. In addition, the General Directorate of Forestry, which aims to increase the awareness of the people of the country, has some studies. Breeding of the chestnut (vaccination, selection, genetic variation, etc.) should be continued by increasing the work. This study consists of two stages. First of all, the effect of different vaccine methods (splitting, slinky, flaky eye and goat's foot) on vaccine boiling and thus on the success of vaccination were investigated. Secondly, the effect of ambient temperature on grafting success was investigated. In this context, 6 different ambient temperatures (10°C, 15°C, 20°C, 25°C, 15/5°C (16/8 hours), 20/10°C (16/8 hours) constant and variable temperatures and tunnel sera). In this study, one-year-old tubed seedlings grown from chestnuts collected from natural forests in Akçakoca Kestane Bayırı region were used. In this study, Sinop-Erfelek origin vaccines were used. Tunnel greenhouses belonging to Düzce University Forestry Faculty were used for the study. As tube mortar 30% forest soil, 30% peat sand, 30% river sand and 10% organic sheep manure were used. In the study, germinated and germinated seeds were first planted in polyethylene tubes in chestnut seeds germination cabinets. One-year old seedlings were vaccinated on 07.03.2015. For the first part of the study, vaccines were expected to boil in the tunnel greenhouse environment. For the second part, the success of boiling in different germination cabinets in Seed Technologies laboratory was investigated. On 30.06.2015, the vaccines were checked and counted. In conclusion, when the effect of the vaccine method on the retention success was examined first, the highest retention success was obtained from yongalıgöz with a ratio of 63.33%. Vaccines have a second success rate of 54.44%. The lowest retention success was with the Keçiayağı method with 12.75%. In the yarmaaşı method, a retention success of 43.33% was achieved. Considering the effect of different ambient temperatures on the success of vaccination, the highest retention success was obtained at a variable temperature of 15/5°C (16/8 hours) with a rate of 81.56%. The retention performance of the vaccines at a constant temperature of 15°C was the second with a ratio of 78.3%. The lowest retention success was at a constant temperature of 18,66% to 25°C. The second worst performance was at 33.33% at a constant temperature of 10°C. Retention achievements at other temperatures were found to be 20/10°C (16/8 hours), 20°C, and tunnel greenhouse environments, respectively 50%, 60% and 54.43%.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessOrmancılık ve Orman MühendisliğiForestry and Forest EngineeringAşıKestaneAşı yöntemiAnadolu kestanesiOrtam sıcaklığıGraftingChestnutCestanea sativaGrafting methodsAmbient temperatureMaster Thesis150