Karataş, Fatih2024-12-282024-12-2820212619-97502619-9750https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2037151https://dergipark.org.tr/tr/pub/duifad/issue/67663/1012419https://hdl.handle.net/20.500.12684/16357Fıkıh usûlü ilminin kaideleri, sadece mezhep imamlarının içtihat faaliyetleri esnasında kullandıkları kaideler değildir. Sonraki dönemlerde de içtihat kudretine sahip her âlim, bu kaideleri çeşitli içtihadî faaliyetlerinde esas almış; mevcut fıkhî hükümleri onlar vasıtasıyla izah ve tahkik etmiş, ihtilaflı meselelerde onları kullanarak kuvvetli görüşü tercih etmeye çalışmış, hatta zamanının güncel fıkhî meselelerini onlara dayanarak çözmüştür. Hicrî 8. asrın önde gelen Hanefî usûl ve fıkıh âlimlerinden Ekmelüddin Bâbertî (v. 786/1384) de el-İnâye adlı eserinde bu kaideleri yoğun bir şekilde kullanmış ve nasslara tatbik etmiştir. Temel özelliklerinden biri, fıkıh usûlü kaidelerinin tahlili olan bu eserinde; yer yer bu kuralların fıkhî meselelerdeki tatbiki noktasında onun şahsî yaklaşımlarına tesadüf edilmektedir. İşte bu çalışmada onun kendine mahsus olan usûl yaklaşımlarından öne çıkanlar sunulacaktır. Böylece Ekmelüddin Bâbertî’nin hem usûl kaidelerini tatbik etmede mahir hem de eleştirel bakış açısına sahip bir müellif olduğu ortaya konmaya çalışılacaktır. Diğer taraftan özellikle zikredeceğimiz örneklerle, fıkıh usûlünün işlevini tamamladığı yönündeki iddianın aksine, fıkhın taklit veya duraklama adı verilen dönemlerinde dahi usûl kaidelerinin işlevsel bir şekilde kullanıldığını göstermeye gayret edeceğiz.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessFıkıhFıkıh UsûlüUsûl KaideleriBâbertîel-İnâyeReligion, Society and Culture StudiesArticle52134149DergiPark: 1012419