Yüksel, BeşirÖztürk, Resviye2024-12-282024-12-2820202148-78712148-7855https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1173461https://dergipark.org.tr/tr/pub/duzceod/issue/55352/564206https://hdl.handle.net/20.500.12684/16485Çamsürgün böceklerinden iki Tomicus (Col.:Curculionidae) türü, Tomicus minor(Hartg.) ve Tomicus piniperda (L.)Türkiye’nin çam ormanlarının en önemli zararlılarındandır. Yüksek populasyonyoğunluklarında, canlı çam ağaçlarınınsürgünlerinde beslenmesiyle ciddi sürgün ve sonrasında artım kayıplarınayol açabilir.Buçalışmada, Bolu-Aladağ ormanlarında Ebe karaçamı için bir yükseltide, Sarıçamve Karaçam türleri için üç farklı yükseltide olup her yükseltide altışar adetçam ağacı seçilmiştir. Kabuk böcekleri, her ağaç tacının güney kısmında birmetrekarede alınan sürgünlerin en az on dördünde tanımlanmış ve sayılmıştır. Safçam meşcereleri, göknar ve çam karışık meşcerelerine göre yaklaşık dört katınakadar sürgün saldırısına maruz kalabilir. Bu saldırıda primer zararlı kabukböceklerinin tercih ettikleri bitki türleri, Karaçam’larda Tomicus minor ve Sarıçam’da Tomicuspiniperda olduğu tespit edilmiştir. Ağaç taçlarının bir metre kare alanındasaldırılan sürgün sayısına göre en hassas taksonlar Ebe karaçamı, Anadolukaraçamı ve Sarıçam türleri olarak sıralanmaktadır. Saldırılan sürgünlerin ortalamaiğne yaprak uzunluğu ve çapları saldırılmamış sürgünlerin verilerine göre dahabüyüktür. Bu ilişkilerde ağaçta sürgünün alındığı yüksekliğin taçdaki konumuarttıkça kabuk böceklerinin ortalama sürgün saldırıları da pozitif şekildeartmaktadır. Sonuçolarak Tomicus türlerinin farklı yönelimive beslenmesinde özel tercihlerinin dikkate alınmasıyla hem kereste hem defidanlık endüstrisinde görülen kayıpları önlemeye veya azaltmaya yönelik entegrezararlı yönetim planları oluşturulabilir.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessKaraçamSarıçamTomicus minorTomicus piniperdakonukçu tercihleriArticle1611730DergiPark: 564206