Kılıçarslan, Orhan2021-12-012021-12-0120201308-65531308-6553https://app.trdizin.gov.tr/makale/TkRFM09UUTNOdz09https://hdl.handle.net/20.500.12684/9208Manzum sözlük yazma geleneği içinde yazılmış olansözlüklerden biri de Elbistanlı Ahmed Hayâtî’nin oğlu olan veHayâti-zâde olarak da tanınan Seyyid Şeref Halîl Efendi’ninRûhu’l-edeb isimli eseridir. Gelenek içinde çoğunlukla FarsçaTürkçe veya Arapça-Türkçe olarak yazılan sözlükler yanında ikidilden fazla dil ile yazılan örnekler ile de karşılaşılmaktadır.Şeref Halîl’in manzum sözlüğü, çoğunlukla Arapça terkiplerinbahislere göre sıralandığı bir sözlüktür. Sözlükte genel olarakArapça deyimlerin karşılıkları verilmiştir. Bahisler öncelikleverilen bir kıta ile açılmış, akabinde yine aynı konu ile ilgilimesneviler sıralanmıştır. Konunun devam ettirildiğimesneviler her bölümde eşit sayıda olmamış, muhtevanınhacmine bağlı olarak mesnevi sayısı farklılık göstermiştir. Eser58 bölüm ve 1252 beyitten oluşmaktadır. Türkçe deyimselyapıların ve mesellerin Arapça karşılıkları veyahut Arapça biribarenin/terkibin hangi manaya geldiğinin açıklanmasıbiçiminde bir usûl takip edilmiştir. Sözlük elif harfindenbaşlayarak şın harfine kadar yazılmış, son varaklarda eksikbeyit/mısralar fazlalaşmıştır. Bu çalışmada Seyyid ŞerefHalîl’in Rûhu’l-edeb isimli Arapça-Türkçe manzumsözlüğünün genel özellikleri hakkında bilgi verilmiş; eserinnüshası, tertip özellikleri ve -örnekler vasıtasıyla- muhtevasınailişkin değerlendirmeler yapılmıştır.One of the dictionaries written in the tradition of writing verse dictionary is the work of Seyyid Şeref Halîl Efendi, also known as Hayâti-zade who is the son of Ahmed Hayâtî from Elbistan, named Rûhu'l-edeb. In the tradition, there are examples written in more than two languages besides the dictionaries written mostly in Persian-Turkish or Arabic-Turkish. The verse dictionary of Şeref Halîl is a dictionary in which mostly Arabic compositions are sorted according to topics. The equivalents of Arabic idioms are given in the dictionary. The bets were first opened with a given quatrain, and then the mesnevis related to the same subject were listed. The mesnevis in which the subject was continued were not equal in every section, and the number of mesnevis varied depending on the volume of the content. The work consists of 58 chapters and 1252 couplets. The Arabic equivalents of Turkish idiomatic structures and issues, or a method of explaining the meaning of an Arabic phrase / composition, were followed. The dictionary was written from the letter of elif to the letter of shin and missing couplets / verses were increased in the last leaves. In this study, information was given about the general features of Seyyid Şeref Halîl's Arabic-Turkish verse dictionary named Rûhu’l-edeb, and copies of the work, its composition features and its content were analyzed.trinfo:eu-repo/semantics/openAccess[No Keywords]Article225689728